နံနံ (မြန်မာ)

ငါးခရမ်းချဉ်သီးချက် ထဲ နံနံပင်လေးအုပ် လို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အတို့အမြှုပ်အနေနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် မြန်မာတို့အများဆုံးစားသုံးကြသော ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ မြန်မာနံနံ စိုက်ပျိုးနည်းအကြာင်းကို တင်ပြလိုပါတယ်။

နံနံပင်သည် နှစ်ချင်းစားသီးနှံဖြစ်ပြီး ဆီလင်ထရိုမျိုးမှ အရွက်ကို စားရပြီး၊ ကော်ရီယင်ဒါးမျိုးမှ အစေ့ကို စားသုံးရသည်။ အရွက်ပြားရှိသော အီတလီပါစလီနှင့်ဆင်တူသဖြင့် လွဲမှားနိုင်သည်။ အီတလီပါစလီနံနံသည် မတူညီသောအနံ့ (၂) မျိုးကို ပေးစွမ်းနိုင်သည်။ အနံ့တစ်မျိုးမှာ ထူးခြားသည့်စူးရှသောအရွက်မှ အနံ့ဖြစ်သည်။ အချို့ကနှစ်သက်သည်။ အချို့ကမုန်းတီးသည်။ အခြားသောအနံ့တစ်မျိုးမှာ ထောင်းထားသောအစေ့မှ သံပရာအမွှေးအကြိုင်နံ့ဖြစ်သည်။ ဆီလင်းထရိုနံနံရွက်အနံ့သည် တောင်အာရှနှင့် မက္ကဆီကိုအစာများ(စီဗစ်ခ်ျနှင့် ဂွါကာမိုးလ်) တွင် မပါမဖြစ်အရေးကြီးသည်။ အမှုန့်ကြိတ်ထားသောနံနံစေ့ကို အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသနှင့် ဥရောပအစားအစာများ (ကူဆင်းစတျူး၊ ဆော့ဆိတ်ခ်ျ၊ ကိတ်) တွင် သုံးစွဲကြသည်။

(၁) စိုက်ပျိုးခြင်း

အစေ့ကို နွေဦးပေါက်ရာသီတွင် စိုက်ပျိုးရသည်။ ဆောင်းရာသီအအေးလျော့ပြီး၊ နွေရာသီ၌ အလွန်ပူပြင်းသောဒေသတွင် ဆောင်းဦးပေါက်ရာသီတွင် စိုက်ပျိုးရသည်။ ရင့်သောအပင်များကို အစေ့များ ကွဲထွက်သည်အထိ ထားပေးလျှင် အစေ့များ အလေ့ကျအပင်ပေါက်နိုင်သည်။

ရေထွက်ကောင်းသောမြေကွက်၊ အချဉ်ဓာတ်အနည်းငယ်ရှိသောမြေကွက်၊ နေရောင်ခြည်ကောင်းစွာရသော သို့မုဟုတ် အနည်းငယ်သာအရိပ်ကျသောနေရာမျိုးတွင် စိုက်ပျိုးရသည်။ ရေသောက်မြစ် အလွန်ရှည်သဖြင့် ပျိုးထောင်၍ ပြောင်းရွှေ့စိုက်ပျိုးရန် မသင့်ချေ။ အစေ့နှင့်ပျိုးပင်ငယ်များအတွက် အစိုဓာတ်ညီညာစွာရရှိရန် လိုအပ်သည်။ ၁ ပေခြားချန်၍ ကျန်သောအပင်များကို တဖြည်းဖြည်းချင်းနှုတ်ပစ်ရသည်။ နံနံကို ခရမ်းချဉ်၊ ငရုတ်၊ ပဲ (တိုင်ထောင်) များနှင့်ရော၍ (ညှပ်၍) စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။

ရာသီဥတုခြောက်သွေ့လျှင် ရေပေးရသည်။ အပင်သည် ပူပြင်းခြောက်သွေ့သောအခါ အနှံထွက်တတ်သည်။ တစ်နွေလုံးပေါက် နံနံပင် လိုချင်လျှင် ၂-၄ ပတ်ခြား စိုက်ပျိုးပေးရသည်။ ပူသောဒေသ၌ ဆောင်းဦးပေါက်တွင် စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် နွေဦးပေါက်တွင် ရိတ်သိမ်းနိုင်သည်။ အေးသောဒေသ၌ မှန်လောင်အိမ်တွင် ဆီလင်ထရိုမျိုးကို ဆောင်းခိုသီးနှံအဖြစ်စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။

(၂) ရိတ်သိမ်းခြင်း

လိုအပ်သလို အပင်သားခွဲ၍ စားသုံးနိုင်သည်။ ပင်စည်ရိုးတံများများထွက်လာသောအခါ အပင်အရင်းပိုင်းရှိ အရွက်များကို ခူးယူနိုင်သည်။ အပင်အရင်းမှ အရွက်များ (ဆီလင်ထရို သို့မဟုတ် ချိုင်းနီးစ်ပါစလီဟုခေါ်) သည် အရွက်ပြားသော အီတလီပါစလီနှင့် တူကြ၏။ ထို့သို့သောအပင်ရင်းမှ အရွက်များတွင် အပင်အပေါ်ပိုင်းရှိအရွက်များထက် လိုအပ်သော ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အနံ့ ပိုမိုပါရှိသည်။ ထိုအနံ့သည် စမြိတ်နံ့နှင့်တူသည်။

အပွင့်များသည် သေးငယ်ပြီး ရေမွှေးပန်းအုံကဲ့သို့ ထိပ်မှာပြားနေသည်။ ၎င်းအပွင့်များကို စားသုံးနိုင်သည်။ ပန်းပွင့်လာခြင်းသည် အပင်၏အနံ့မွှေးမှု အစွမ်းကုန်ပြီဖြစ်ကြောင်းပြသရာရောက်သည်။ အရွက်များကို စားခါနီးမှ ဟင်းလျာတွင် ထည့်ရသည်။ ကြာကြာထည့်ထားလျှင် အနံ့အသက်ပျောက်သွားနိုင်သည်။ အရွက်များကို အခြောက်လှန်း၍ သိုလှောင်ထားနိုင်သည်။ သို့ရာတွင် အနံ့အသက်လျှော့နည်းသွားသည်။

အရွက်များကို လတ်လတ်ဆတ်ဆတ်သုံးခြင်းက ပို၍ကောင်းသည်။ ရေခဲသေတ္တာထဲတွင် ၂ ပတ်အထိအစိုကို ထားနိုင်သည်။ အစေ့အုံ ညိုရောင်သန်းလာလျှင် ခေါင်း(အစေ့အုံ)ကို ဖြတ်ယူနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ အစေ့အုံကို စက္ကူအိတ်တွင် ဇောက်ထိုးထားပြီး ချိတ်ဆွဲထားရသည်။ ကော်ရီယင်းဒါး နံနံစေ့ကဲ့သို့ အစေ့များကို အမှုန့်ထောင်းပြီး သုံးစွဲနိုင်သည်။

မျိုးများ

ဆန်တို(Santo)မျိုးသည် စိုက်ပျိုးနေသောမျိုးများတွင် လတ်လတ်ဆတ်ဆတ်အရွက်အတွက် လူကြိုက်အများဆုံးဖြစ်သည်။ ထိုမျိူးသည် အနှံအထွက်နှေးသဖြင့် အရွက်ပိုမိုရရှိသည်။

ဒေါက်တာချစ်၏ စားဖို့ စိုက်စို့ ဈေးကွက်တိုးချဲ့ဗျို့ စာအုပ်မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြပါသည်။ 

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်