ကော်ဖီပင် ပျိုးထောင်ခြင်း

ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ကော်ဖီပင်ပျိုးထောင်ခြင်းအကြောင်း‌လေး ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးစိတ်ဝင်စားသူ တော်တော်များများက ကော်ဖီစိုက်ဖို့ စိတ်ဝင်စားကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကော်ဖီပင်ဘယ်လိုပျိုးရမလဲကို သိတဲ့သူနည်းတယ်လို့ တွေးမိသောကြောင့် ရေးလိုက်ပါရစေ။

ကော်ဖီအကြောင်းကိုပြောရင် ကုန်းမြင့်ကော်ဖီ (Arabica) နဲ့ မြေနိမ့်ကော်ဖီ (Robusta) ကို မေ့ထားလို့မရပါဘူးနော်။

ကော်ဖီပင်ကို ပျိုးမယ်ဆိုပါက ပျိုးနည်း -၃ နည်းရှိပါတယ်။

၁) မျိုးစေ့မှ မျိုးပွားနည်း

၂) ပင်ပိုင်းမျိုးပွားနည်း

၃) Tissue Culture နည်းဖြင့်မျိုးပွားနည်း

၁) မျိုးစေ့မှ မျိုးပွားနည်း

မျိုးစေ့ခံယူရန် မိခင်ပင်သည်

- ၈ -၁၅ နှစ်သား

- ရောဂါပိုးမွှားကင်း၊ အသီးတင်မှုကောင်းပြီး

- ကော်ဖီဆံအရည်အသွေးနှင့် တခြားအရည်အသွေးများကောင်းရန် လိုအပ်ပါတယ်။

မျိုးစေ့ရွေးချယ်ခြင်းနှင့် စုဆောင်းခြင်းကို လုပ်ဆောင်‌တော့မည်ဆိုပါက

- ပြည့်ပြည့်ဝဝမှည့်နေသော အလယ်ကိုင်းများ၏ အလယ်ပိုင်းမှအသီးကို ခူးရပါမယ်။

- ရေစိမ်လိုက်ပါက ရေပေါ်မှာပေါ်သော အစေ့အဆံမအောင်သော အသီးများကို ဖယ်ရပါမယ်။

- အခွံချွတ်၊ အကျိအချွဲဆေးရန် 10 နာရီ ရေစိမ်ရပါမယ်။

- လေသလပ်အခြောက်ခံပြီး မကောင်းသော၊ ‌မှိုတတ်နေသော၊ အခြမ်းပဲ့နေသော အစေ့များအား ဖယ်ရှားပစ်ပြီး လေလုံအောင် အိတ်နှင့်သိမ်းဆည်းပါ။

ပျိုး‌ထောင်မယ်ဆိုပါက ပျိုးဘောင်ကို အရိပ် ၇၀ % ရသောနေရာမှာ စနစ်တကျပြင်ဆင်ပါ။ ပုံမှန်အားဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ ပျိုးကြပါတယ်။

ပျိုးတဲ့အခါမှာ ကော်ဖီစေ့လေးကို မှောက်ခုံလေးစိုက်ပြီး တန်းကြား - ၄ လက်မ၊ မျိုးစေ့ကြား -၁ လက်မနဲ့ မြေအနက် ၀.၅ လက်မ ထား ပျိုးကြပါတယ်။

- အပေါ်ကနေ ‌သဲနှင့် မြေအရော ဖုံး၊ ထိုအပေါ်မှာ ကောက်ရိုးဖုံးပေးကြပါတယ်။

အပင်လေးပေါက်လာဖို့

- ရက် ၃၀ - ၅၀ ကြာမြင့်ပါတယ်။ အပင်ပေါက်ရန် အပူချိန် ၂၈-၃၀ 'C လိုအပ်ပါတယ်။

- ၂ - ၃ သားအရွယ်မှာ ပျိုးအိတ်ထဲသို့ပြောင်းပေးပြီး (အမြစ်ကောက်၊ ပျိုးသက်ရင့်၊ ရောဂါကျနေသောအပင်များအား ဖယ်ပါ) ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုနှင့် နေရောင်ဒဏ်ခံနိုင်ဖို့ တစ်ဆင့်ချင်းစီ နေကျင့်ပေးထားပါတယ်။

ပျိုးအိတ်အတွင်းသို့ ရွှေ့ပြောင်းခြင်းတွင်

- ပျိုးအိတ်အရွယ်အစား -၆ x ၈ လက်မ ကိုသုံးပါ။

- တောမြေဆွေး ၄ ဆ, နွားချေးမြေဆွေး ၁ ဆ ရောထည့်ပါ။

ပျိုးအိတ်ထဲ ထည့်မည်ဆိုပါက ၂ လက်မအနက် ကျင်းလေးဖောက်ပြီး၊ ပျိုးပင်ကို တည့်တည့်စိုက်ပြီး၊ မြေကိုသေ‌သေချာချာ ဖိသိပ်ပေးပြီး ပျိုးဘောင်စနစ်တကျဖြင့် စီစီရီရီထားရပါမယ်။

နေကျင့်ရာတွင် မြေချမစိုက်မီ

၂ လခွဲခန့်အလိုတွင် -၂၅ % အရိပ်ဖယ်ပါမယ်။

၁ လခွဲခန့်အလိုတွင် - ၂၅ % နှင့်

၁၅ ရက်ခန့်အလိုတွင် -၁၀၀ % လုံးဝ အရိပ်ဖယ်ပေးရပါသည်။

- ပျိုးသက် ၈ - ၁၂ လသားအရွယ်၊ အရွက် ၆ - ၈ ရွက်စုံပါက စိုက်ခင်းသို့ ပြောင်းရွေ့စိုက်နိုင်ပါပြီ။

၂) ပင်ပိုင်းမျိုးပွားနည်း

ဒီမှာတော့ ကိုင်းထိုးနည်း၊ ကိုင်းဆက်နည်း၊ အဖူးမြှပ်ခြင်းများဖြင့် လိုအပ်သလို ပျိုးနိုင်ပါတယ်။

၃) Tissue Culture နည်းဖြင့်မျိုးပွားနည်း

ဒါကိုတော့ မြန်မာပြည်မှာလုပ်ဆောင်တာ မကြာသေးပါဘူး။ Culture နည်းဖြင့် မျိုးပွားဖို့ကိုတော့ ပျိုးပင်သက် ၁ နှစ်ဆိုပြီး သုံးကြပါတယ်။ ပြင်ဦးလွင် ကော်ဖီသုတေသနခြံမှာ စတင်မွေးမြူရာ အောင်မြင်တယ်လို့သိရှိရပါတယ်။

နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ကော်ဖီက အစေ့အပင်ပေါက်ရန် ကြားနေကာလမရှိပါဘူး။ ကုန်းမြင့်ကော်ဖီ အစေ့သက်တမ်းက ၆ လထိခံပြီး မြေနိမ့်ကော်ဖီကတော့ ၂ လပဲခံတာကိုတော့ သတိပြုသင့်ပါတယ်။

ကော်ဖီပင်ပျိုးထောင်နည်းဆောင်းပါးကို KMSS အဖွဲ့က ပံ့ပိုးကူးညီထားပါတယ်ရှင်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...