ခရမ်းချဉ်စိုက်ပျိုး၍ အထွက်နှုန်းတိုးစေဖို့ စောပင်နာကျရောဂါကာကွယ်စို့

26/08/2020 12:30 PM တွင် ဘုန်းဟိန်းနိုင် ဘုန်းဟိန်းနိုင် မှ ရေးသား

    ခရမ်းချဉ်စိုက်ပျိုးနေသော တောင်သူဉီးကြီးတို့အနေဖြင့် အခင်းတွင် ခရမ်းချဉ်စောပင်နာကျရောဂါကျရောက်ခဲ့မည်ဆိုပါက အထွက်နှုန်းအားလျော့ကျစေပြီး ခရမ်းချဉ်သီး၏ ဈေးကွက်ဝင်မှုအရည်အသွေး ကျဆင်းစေမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ခရမ်းချဉ်စောပင်နာကျရောဂါအကြောင်းနှင့် ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းအကြောင်းကို တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

ခရမ်းချဉ်စိုက်ပျိုးဒေသများ

    ခရမ်းချဉ်သည် သမပိုင်းနှင့်မျှတသော ရာသီဥတုရှိသောဒေသများတွင် ကောင်းစွာဖြစ်ထွန်းသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မကွေး၊ စစ်ကိုင်း၊ ရှမ်းပြည်နှင့် အလယ်ပိုင်းဒေသများတွင် အဓိကစိုက်ပျိုးသည်။ ခရမ်းချဉ်မျိုးများစွာရှိပြီး ဒေသအလိုက်ကြိုက်နှစ်သက်သော မျိုးအား စိုက်ပျိုးကြသည်။ စိုက်ပျိုးနည်းများသည် မျိုးအလိုက် ကွဲပြားလျက်ရှိပြီး မှိုရောဂါများစွာကျသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်မျိုးဖြစ်သည်။

ခရမ်းချဉ်စောပင်နာကျရောဂါအကြောင်း

    ခရမ်းချဉ်၏အထွက်နှုန်းကို အဓိကကျဆင်းစေသောရောဂါဖြစ်သည့် ခရမ်းချဉ်စောပင်နာကျရောဂါသည် မှိုကြောင့်ဖြစ်သော ရောဂါဖြစ်သည်။ ရောဂါဖြစ်စေသောမှို၏ သိပ္ပံအမည်မှာ Alternaria solani ဖြစ်ပြီး ခရမ်းချဉ်၏ မည်သည့်ကြီးထွားမှုအဆင့်မဆို ဖျက်ဆီးနိုင်ပါသည်။ ခရမ်းချဉ်ခင်း၏ မြေအစိုဓာတ်၊ ရေရရှိမှုများအပေါ် မူတည်ကာ ရောဂါကျရောက်မှုသည် တိုက်ရိုက်ပတ်သတ်နေသည်။

စောပင်နာကျရောဂါနှင့်တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးပျံ့နှံ့ပုံ

    ရောဂါကျရောက်ပြီဆိုပါက သတိပြုမိစေသောပုံစံမှာ ခရမ်းချဉ်၏ ပင်စည်နှင့်ကပ်နေသော အရွက်များပေါ်တွင် မဲညိုရောင်အစက်အပြောက်များ စတင်ပေါ်ပေါက်လာပါသည်။ ရောဂါကြီးရင့်လာသည်နှင့်အမျှ အရွက်ပေါ်တွင်ရှိသော အစက်အပြောက်များ ကျယ်ပြန့်လာကာ ပုံသဏ္ဌာန်မမှန်သော ထောင့်များဖြစ်ပေါ်ကာ ကျယ်ပြန့်မှုရပ်တန့်ပြီး အတွင်းတွင်မဲနက်ကာ သိသာသော အရစ်ကွင်းများ ဖြစ်ပေါ်လာပါသည်။ ကျန်ရှိနေသောအရွက်၏ အစိတ်အပိုင်းများသည် အဝါပြောင်းကာ အရွက်အား‌ကြွေကျစေသည်။

    ဖျက်စီးပုံသည် အပင်၏အရွက်ကြွေနှုန်းမြင့်မားကာ အသီးများပေါ်တွင် နေလောင်ကွက်များကဲ့သို့ လက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ ပင်စည်ပေါ်တွင် ကျရောက်တတ်ပြီး လက္ခဏာသည် အရွက်ပေါ်တွင်ကျရောက်သည့်ပုံစံဖြစ်သည်။ ပင်စည်ပေါ်ရှိ မှိုများသည် အပင်၏ မြေကြီးမှစုပ်ယူသော အာဟာရများကိုထိန်းချုပ်၍ အပင်အား တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးပါသည်။ ပျိုးထောင်စိုက်ပျိုးသောမျိုးများတွင် မှိုသည် ပျိုးပင်၏စေ့ရွက်များအား ဖျော့တော့သော အရောင်ဖြစ်စေကာ ပျိုးပင်သေသည်အထိ တိုက်ခိုက်နိုင်ပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

    ရောဂါဖြစ်စေသောမှိုသည် မြေကြီးထဲတွင် အောင်းခိုနိုင်သော အစွမ်းသတ္တိရှိသောကြောင့် ကာကွယ်နှိမ်နင်းရာတွင် သေချာစွာပြုမှုဆောင်ရွက်ရမည်။

(၁) ခြင်းဖြင့်ရောဂါကင်းလွတ်သောမျိုးစေ့များ သေချာစွာ စမ်းသပ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်း။

(၂) ခရမ်းချဉ်ပင်များအား လုံလောက်သော အာဟာရဓာတ်ကျွေးကာ ကြံခိုင်တောင့်တင်းအောင် ထိန်းသိမ်းခြင်း။

(၃) အခင်းအား မြေစိုထိုင်းဆမြင့်မားမှုရှောင်ကျဉ်ခြင်းနှင့် ရေဝပ်ခြင်းအားကာကွယ်ခြင်း။

(၄) ခရမ်းချဉ်ပင်၏ ရေရရှိမှုပေါ်မူတည်၍ အပင်၏အရွက်တွင် စိုထိုင်းစများပါက ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သဖြင့် အပင်၏ စိုထိုင်းဆအား ထိန်းချုပ်ခြင်။

(၅) ခရမ်းချဉ်အား နှစ်စဉ်မစိုက်ပျိုးဘဲ ၂ နှစ် ၃ နှစ် ခြားတစ်ခါ သီးလှည့်စိုက်ပျိုး၍ ရောဂါဖြစ်မှုနှင့် ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ၏ မျိုးမှုန်ထုတ်လုပ်မှုအား ကာကွယ်ခြင်း။

(၆) ရောဂါကျရောက်သောအပင်များအား ရှင်းလင်းခြင်း၊ စိုက်ခင်းအတွင်းနှင့် အပြင်ပေါင်းပင်များအား ရှင်းလင်းခြင်းနှင့် အစွန်းကျသော အပင်များအား ရှင်းလင်းခြင်းသည် ရောဂါကျ‌ရောက်မှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါသည်။

(၇) ယခင်နှစ်က ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်ရည်မဲ့သောမျိုးများအစား အခြားသီးနှံပင်စိုက်၍ မြေကာကွယ်ကာခံနိုင်ရည်ရှိသောမျိုးများ စိုက်ပျိုးခြင်း။

(၈) ပင်စည်နှင့်ကပ်နေသည့်အရွက်များအား ဖယ်ရှားခြင်းနှင့် အရွက်များထိတွေ့မှုအားရှောင်ကျဉ်ခြင်း၊ တစ်နည်းအားဖြင့် အရွက်များ လေဝင်လေထွက်ကောင်းမှုနှင့် ခြောက်သွေ့စေရန် ထိန်းသိမ်းခြင်း။

(၉) ဓာတုနည်းဖြင့်နှိမ်နင်းမှုသည် လွယ်ကူသော်လည်း သတိပြုရန်အချက်များစွာရှိသည်။

    ခရမ်းချဉ်စောပင်ကျနာရောဂါ ကာကွယ်နိုင်သော မှိုသတ်ဆေးများဖြစ်သည့် (  မန်ကိုဇက် Mancozeb, ကလိုရိုသာလိုနေး Cholorothalonil, ကော့ပါးဟိုက်ဒရော့ဆိုဒ် Copper hydroxide, ဒိုင်ဖီနိုကိုနိုဇိုး Difenoconozole, Pyrimethanil, ကော့ပါးအောက်ဆီကလိုရိုက် Copper Oxychloride…etc) တို့သည် စျေးကွက်တွင်အလွယ်တကူရရှိနိုင်သည်။

     တောင်သူလယ်သမားဦးကြီးများခင်ဗျာ ဓာတုဆေးကိုအသုံးပြုရာတွင် မိမိဝယ်ယူအသုံးပြုသော ဆေးများတွင်ပါဝင်သည့် နှုန်းထားအကြိမ်နှင့် သတိပြုတပ်ဆင်ရမည့် ပစ္စည်းများကို ပြည့်စုံစွာ အသုံးပြုစေလိုကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

Reference:

https://extension.umn.edu/disease/early-blight-tomato

https://gardenerspath.com/how-to/disease-and-pests/early-blight-tomato/

ဘုန်းဟိန်းနိုင်

(ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်) 


ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...
Read more Facebook စာမျက်နှာသို့သွားရန်

ဆွေးနွေးချက်များ

ဆွေးနွေးရန်