ငါးများတွင် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည့် ‌ဗိုင်းရပ်စ်(၅)မျိုးနှင့် ရောဂါလက္ခဏာများ

ငါးတွေမှာ အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါပိုးတွေနဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ရန်ကုန်တိုင်း၊ ရွှေပေါက်ကံမြို့နယ်၊ Nay Min - စီးပွားဖြစ် ငါးသားဖောက်မွေးမြူထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းမှ တတ်ကျွမ်းနားလည်သူထံ မေးမြန်းပြီး ရေးသားဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

ရေချိုရေငန်မှာ ရှင်သန်ပေါက်ဖွားနေတဲ့ ငါးမျိုးစိတ်တွေမှာ ဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့ရောဂါပိုးတွေနဲ့ ရောဂါဖြစ်တည်ပုံ များစွာရှိတဲ့အနက်၊ ခန္ဓာကိုယ်ချို့ယွင်းတဲ့ လက္ခဏာမျိုးဆိုရင် မကူးစက်တတ်တဲ့ရောဂါ (Non-infectious disease) လို့ သက်မှတ်ပြီး၊ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေကြောင့် ဖြစ်ပွားတဲ့ရောဂါ (Direct environmental effects)၊ အစာအာဟာရကြောင့် ဖြစ်ပွား‌တဲ့ရောဂါ (Nutritional effects) ဆိုပြီး ရှိပါတယ်။

ကူးစက်တတ်တဲ့ ရောဂါ (Infectious disease) တွေမှာတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားတတ်တဲ့ရောဂါ၊ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဖြစ်ပွားတတ်သော ရောဂါ၊ မှိုကြောင့် ဖြစ်ပွားတတ်တဲ့ ရောဂါ၊ ကပ်ပါးပိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားတတ်တဲ့ရောဂါ ဆိုပြီး (၄)မျိုးရှိပါတယ်။

ဒီတစ်ခါမှာတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားတတ်တဲ့ရောဂါတွေထဲက ငါးတွေမှာအဖြစ်များဆုံး ‌ဗိုင်းရပ်စ် (၅) မျိုးနဲ့ ၎င်းတို့ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကို အရင်ဆုံးဖော်ပြပေးသွားပါမယ်။

(၁) Epizootic ulceractive syndrome (EUS)

(၂) Koi herpes virus diesase (KHVD)

(၃) Grass-carp reo viral diesase

(၄) Viral nervous necrosis (VNN)

(၅) Grouper irido viral diesase တို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီ‌ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါပိုးမျိုး ရှိလာတဲ့အခါ ငါးတွေရဲ့ (gross signs) ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ အစာစားနှုန်းကျဆင်းလာခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်‌ကျဆင်းလာခြင်း၊ ငါးများထိုင်းမှိုင်းပြီး ရေပေါ်တွင် ခေါင်းဖော်၍ ငြိမ်သက်စွာကူးနေခြင်း၊ ဦးခေါင်း၊ ဆူးတောင်၊ အမြှီးပိုင်း၊ ကျောပိုင်းနဲ့ ပါးဟက်ပိုင်းတွေမှာ အနီစက်တွေ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း၊ ကိုယ်ပေါ်မှာ အနာကွက်တွေ ဖြစ်ပေါ်လာပြီး သွေးများယိုစီးလာခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုရောဂါမျိုး ဖြစ်ပွားစေတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကတော့- မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းခြင်း၊ ရေအပူချိန် ပြောင်းလဲခြင်း၊ အက်ဆစ်ဓာတ်မြင့်မားခြင်း ၊ အောက်စီဂျင်ပျော်ဝင်မှုနှုန်း ကျဆင်းလာခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလို ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါမျိုးကို ရေချိုရေငန်စပ် ငါးမျိုးစိတ်အားလုံးမှာ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါကာကွယ်ခြင်းနဲ့ ရောဂါထိန်းချုပ်ဖို့အတွက် ကန်ရေ၏ Ph level ပေါ်မူတည်ပြီး ထုံးထည့်ပေးခြင်း၊ bleaching powder ကို တစ်ဧက (၉)ပေါင်နှုန်း ထည့်သွင်းပေးနိုင်ပါတယ်။

ရောဂါကုသခြင်းအတွက်တော့ အောက်စီတက်ထွာဆိုက်ကလင်း Oxytetracycline- ၁၀၀ ဂရမ်/ အစာ ၁၀ ပိဿာ) KmnO4 - 4IB / I Acre တို့နဲ့ ကုသပေးကြပါတယ်။

နန်းထက်ထက်ချစ်(ABM)

(ဆောင်းပါးများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်)

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...