ဝက်မွေးသူတွေ သတိပြုသင့်တဲ့ ဝက်နားရွက်ပြာရောဂါ

ဝက်နားရွက်ပြာရောဂါကို PRRS (Porcine Reproductive and Respiratory Symdrome)ဟု ခေါ်ပါသည်။ ကူးစက်မြန်ပြီးရောဂါပြင်းထန်သဖြင့် ဝက်မွေးမြူသူများဂရုပြုသင့်သော ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။

ရောဂါဖြစ်ပွားသည့်အကြောင်းအရင်း

ဝက်နားရွက်ပြာရောဂါကို ဖြစ်စေသော ဗိုင်းရပ်စ်မှာ RNA ဗိုင်းရပ်စ်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ဥရောပမျိုးကွဲနှင့် မြောက်အမေရိကမျိုးကွဲဟူ၍ ၂ မျိုး ရှိကြသည်။
အာရှနိုင်ငံအများစုတွင် မြောက်အမေရိကမျိုးကွဲ၌ပါဝင်သည့် တရုတ်မျိုးစိတ်ကြောင့် ဖြစ်ပွားကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
ဝက်နားရွက်ပြာရောဂါသည် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းများ၌ ဖြစ်ပွားတတ်ပြီး ဝက်၏ နှာရည်၊တံတွေး၊ ဆီး၊ ကျင်ကြီးနှင့် သုတ်ပိုးတို့မှတဆင့် ကူးစက်ပျံ့နှံ့စေနိုင်ပါသည်။

ရောဂါကူးစက်နှုန်း

ဝက်အသက်အရွယ်မရွေး ဖြစ်ပွားနိုင်ပြီး ရောဂါကူးစက်မှုနှုန်း ၅၀% မှ ၁၀၀% အထိ ရှိသည်။
နို့စို့ဝက်ငယ်နှင့် ဝက်ငယ်ကလေးများတွင် သေပျောက်နှုန်း ပိုမိုများပြားပါသည်။
မျိုးဝက်မကြီးများတွင် ကူးစက်ဖြစ်ပွားပါက သားလျှောခြင်း၊ အသေမွေးခြင်းများ ဖြစ်ပွားစေသဖြင့် ဆုံးရှုံးမှုများပြားစေပြီး ဂရုစိုက်သင့်သော ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

ရောဂါဖြစ်ပွားသောဝက်သည် အစာစားပျက်သည်။
ဖျားနာသည်။
ကိုယ်အပူချိန် ၄၀ မှ ၄၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိ ရှိလာမည်။
နှာရည်ယိုခြင်း၊ နှာချေခြင်းများ ဖြစ်လာမည်။
အသက်ရှူကျပ်ပြီး မျက်မြှေးရောင်ခြင်း၊ မျက်စိနာခြင်းများ ဖြစ်လာမည်။
အရေပြားများ နီလာပါမည်။
နားရွက်၊ ဝမ်းဗိုက်နှင့် အမတန်ဆာများတွင် အနီရင့်ရောင်၊ အပြာရောင်အကွက်များ ဖြစ်လာပါမည်။
ဝမ်းလျှောတတ်ပါသည်။
ခန္ဓာကိုယ်ဒယီးဒယိုင်ဖြစ်၍ နောက်ပိုင်းမသန် ချိနဲ့လာပါမည်။
ဝက်မကြီးများတွင် သားလျှောခြင်း၊ သားပျက်ခြင်း၊ အသေမွေးခြင်း၊အင်အားချိနဲ့သော ဝက်ကလေးများမွေးခြင်း၊ အသေအခြောက်ကလေးများ မွေးတတ်ပါသည်။

ကုသခြင်း

ဝက်နားရွက်ပြာရောဂါသည် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားရခြင်းဖြစ်၍ ကုသရန်ဆေးမရှိပါ။
အခြားနောက်ဆက်တွဲရောဂါများ မဖြစ်ပွားအောင်သာ သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်ခြင်း၊ ပိုးသတ်ဆေးဖျန်းခြင်း၊ အာဟာရပြည့်ဝသည့် အစာနှင့် ရေကို ကျွေးမွေးတိုက်ကျွေးခြင်းဖြင့် ဆုံးရှုံးမှု လျော့ပါးစေနိုင်ပါသည်။
ရောဂါဖြစ်ပွားသည့်ဝက်နှင့် ၎င်းဝက်၏အညစ်အကြေးများ၊ အစာကြွင်းအစာကျန်များတွင် ရောဂါ ပိုးပါရှိနိုင်သဖြင့် ၄င်းပစ္စည်းများ၊အညစ်အကြေးများကို စနစ်တကျသုတ်သင်ရှင်းလင်းနိုင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

ကာကွယ်ခြင်း

ရောဂါဖြစ်ပွားသောဝက်ကို နေရာရွှေ့ပြောင်းခြင်းမပြုဘဲ အတူနေနေသော ကျန်းမာသည့်ဝက်များကိုသာရွှေ့ပြောင်းမွေးမြူရပါမည်။
ရောဂါဖြစ်ပွားသော ခြံနေရာနှင့် ပတ်လည်တွင် သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်ခြင်း၊ မွေးမြူရေးခြံသုံး ပိုးသတ် ဆေးဖျန်းခြင်းများပြုလုပ်ရပါမည်။
ရောဂါဖြစ်၍ သေဆုံးသောဝက်ကို ပိုးသတ်ဆေးဖျန်း၍ ၆ ပေအနက်ကျင်းတူး၍ မြှုပ်ရပါမည်။ ဖြစ်နိုင်ပါက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်းသည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
တစ်ပိုင်တစ်နိုင်ဝက်မွေးမြူသူများသည် ခြံလှောင်မွေးမြူခြင်းထက် လွှတ်ကျောင်း၍မွေးတတ်ပြီး လွှတ်ကျောင်းမွေးမြူသူများတွင် အများဆုံးဖြစ်ပွားကြောင်း တွေ့ရပါသည်။
ဝက်စာကိုစနစ်တကျစပ်၍ ကျွေးသူများတွင် ဖြစ်ပွားမှုနည်းသည်။
စားသောက်ဆိုင်များမှာ အစာကျန်များကိုစု၍ကျွေးသူများတွင် ဖြစ်ပွားမှု ပိုမိုများပြားပါသည်။
ဖြစ်နိုင်ပါက အစာကျန်များကို ပွက်ပွက်ဆူအောင်ပြုတ်၍ အအေးခံပြီးမှကျွေးလျှင် ရောဂါဖြစ်ပွားမှု လျော့ကျစေနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

ကာကွယ်ဆေး

ဝက်နားရွက်ပြာရောဂါကာကွယ်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ကာကွယ်ဆေးထိုး၍ ရပါသည်။
သို့သော် ကာကွယ်ဆေးသည် ဖော်စပ်ထားသည့် ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲတစ်ခုတည်းကိုသာ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပြီး အခြားပိုးမျိုးကွဲဝင်ရောက်လာပါက ကာကွယ်မှု မပေးနိုင်ပါ။
ပိုးအရှင်သုံးကာကွယ်ဆေးထိုးထားသည့် ဝက်များသည် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးအရှင်များ ပြန်လည်စွန့်ထုတ်တတ်ကြသည်။
သို့ဖြစ်၍ ကာကွယ်ဆေးအသုံးပြုမှုကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ဆဲဖြစ်ပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...