သိုး၊ ဆိတ်များ ဆီးကျောက်တည်ခြင်း

သိုး၊ ဆိတ်များတွင် ဆီးကျောက်တည်ခြင်းကို ရံဖန်ရံခါတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ အထီးတွေမှာ တွေ့ရများပါသည်။ အထူးသဖြင့် ငယ်စဉ်တည်းက သင်းကွပ်သော အထီးတွေမှာ အတွေ့ရများပါသည်။ လိုက်သိုးများတွင်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အမတွေဖြစ်တတ်ပေမယ့် ရှားပါတယ်။

သိုး၊ ဆိတ်တွေ ဆီးကျောက်တည်တာကို မကုသမိရင် သေနိုင်ပါတယ်။ အဓိကက အစာကြောင့် ဆီးကျောက်တည်ပါတယ်။ ဆီးကျောက်အများစုကို ဖြစ်စေတာက ဆီးထဲမှာ မီးစုန်းဓါတ် (Phosphorus) များပြီး တဖြည်းဖြည်း အနည်ထိုင်ကာ အစိုင်အခဲ ဖြစ်လာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

သိုး၊ ဆိတ်တွေကို ကျွေးတဲ့ အစာမှာ ထုံးဓါတ် နှင့် မီးစုန်းဓါတ် (Calcium : Phosphorus) အချိုးသည် အနည်းဆုံး 2:1 ဖြစ်ရပါမယ်။ သို့သော် အစေ့ အဆံ များတွင် မီးစုန်းဓါတ်ပါဝင်မှုမှာ ထုံးဓါတ်ထက် များပါသည် (ဥပမာ ပြောင်းဆံ)။ ဒါကြောင့် အစာနု များများကျွေးတဲ့အခါ ဆီးကျောက်တည်နိုင်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် Ca:P အချိုး မညီမျှသော အစာနုများဖြစ်ပါသည်။

ဒါ့အပြင် သိုး၊ ဆိတ်များ ရေသောက်နည်း၊ ဆီးသွားနည်းရင် ဒီပြသနာဖြစ်နိုင်တယ်လို့ မှတ်ယူရပါမည်။အတွေ့ရများတဲ့ ဆီးကျောက်များမှာ Calcium phosphate, magnesium ammonium phosphate, silicate, oxalate နှင့် calcium carbonate တို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ရောဂါက္ခဏာများ

ဆီးကျောက်တည်တဲ့ ဆိတ်မှာ ညှစ်ပြီး ဆီးသွားတာကို တွေ့ရပါမယ်။ ဆီးသွားတိုင်း အော်ငြီး တတ်ပါတယ်။ ပြင်းထန်မှုကိုလိုက်လို့ ဆီးကလည်း နည်းနည်းလေး ကျတာကနေ တစ်စက် တစ်စက်သာ ကျတဲ့ အထိ တွေ့ရပါမယ်။ ပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေမှာ သွေးရောင်ရှိတဲ့ ဆီးတွေသွားပါတယ်။ ဆီးကျောက်တည်တဲ့ ဆိတ်အများစုက မတ်တပ် ငြိမ်ငြိမ် နေတတ်ပါတယ်။

ကုသမှု

ကုသမှု အနေနဲ့ တိရစ္ဆာန်ဆေးကု ဆရာဝန်များ ခွဲစိတ်ကုသတာက ချက်ချင်းသက်သာပါတယ်။

ဒေသကိုလိုက်လို့ မိရိုးဖလာ နည်းများဖြင့်လည်းကုသနိုင်ပါတယ်။ သံပရာရည်ကို ၂၀ စီစီကနေ ၅၀ စီစီထိ ကိုယ်အလေးချိန် အနည်းအများကိုလိုက်ပြီးတော့ တိုက်တာကလည်း ထိရောက်ပါတယ်။ ဆီးပုံမှန်သွားတဲ့အထိ ပြန်တိုက်ပေးဖို့လိုပါတယ်။ (ဒါက မလေးရှားမှာ ဆိတ်မွေးသူတွေသုံးတဲ့ နည်းဖြစ်ပါတယ်)

ဆီးကျောက်မတည်အောင် ကာကွယ်တာက ကုသရတာထက် အများကြီး ထိရောက်ပါတယ်။

ကာကွယ်မှု

အစာ။ ။ အစာနုစပ်တဲ့ အခါ ထုံးဓါတ်နဲ့ မီးစုန်းဓါတ် အချိုးညီ ပါဝင်အောင်စပ်ပါ။ DCP တို့၊ ထုံး တို့ ဖြည့်စွက် စပ်နိုင်ပါတယ်။ အစာတွင် Ammonium Chloride 1% (အမိုနီယမ်ကလိုရိုဒ် ၁ ရာခိုင်နှုန်း) ထည့်စပ်ခြင်းက ဆီးကျောက်ဖြစ်ပွားမှုကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ တစ်ချို့က ဆိတ်သိုးများကို တစ်လတစ်ကြိမ် သံပရာရည်တိုက်ပေးခြင်းဖြင့်လည်း ကာကွယ်နိုင်ကြပါတယ်။

သိုး၊ ဆိတ်များအတွက် ရေ ကို စိတ်ကြိုက်သောက်နိုင်အောင် ဖန်တီးပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆီးကျောက်ကြောင့် သိုး၊ ဆိတ်သေဆုံးမှုကို ကာကွယ်နိုင်ကြပါစေဗျ။

Reference; Wikipedia.

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...