အမေရိကန်အိုင်ဖုန်းနဲ့ မြန်မာအသီးအနှံ

   ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှု၊ ဂေဟစနစ်ပျက်ယွင်းမှုတွေနဲ့ နာမကျန်းဖြစ်နေတဲ့ ကမ္ဘာကြီးဟာ အရေးပေါ်လူနာတင်ကားပေါ် ရောက်နေပါပြီ။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အခုနေထိုင်နေတဲ့ ကျွန်တော်တို့ လက်ရှိမျိုးဆက်ဟာ အဲဒီလူနာတင်ကားကို ဆေးရုံဆီ အချိန်မီရောက်နိုင်ဖို့ ဝိုင်းဝန်းမကြိုးစားကြဘူးဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ဟာ ဒီကမ္ဘာပေါ်ကို ဆက်လက်ရောက်ရှိ ရှင်သန်လာမယ့် နောက်မျိုးဆက်တွေအတွက် တာဝန်မကျေတဲ့သူတွေ ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။

  အမှိုက်တွေကို စည်းစနစ်တစ်ကျ စွန့်ပစ်တာ၊ သောက်ရေသုံးရေကို ချွေတာသုံးစွဲတာ၊ သစ်ပင်လေး တစ်ပင်ကို စိုက်ပျိုးလိုက်တာ၊ အကန့်အသတ်နဲ့ တည်ရှိနေတဲ့ စွမ်းအင်တွေကို ချွေတာသုံးစွဲတာ  အစရှိတဲ့ အပြုအမူတွေဟာ အရေးပေါ်လူနာတင်ကားပေါ်က ကမ္ဘာကြီးကို အချိန်မီ ဆေးကုသနိုင်အောင် ကူညီဝန်းရံပေးခြင်းပါပဲ။ ဒီကိစ္စက သိပ်တော့မတရားဘူးထင်ရပါတယ်။ ခု ကမ္ဘာကြီးမှာ ရရှိနေတဲ့ ဒဏ်ရာဒဏ်ချက်တွေရဲ့ အဓိကတရားခံဟာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီးနိုင်ငံတွေရဲ့ လုပ်ရပ်တွေပါပဲ။ ၂၀၁၆ ခု ဧပြီလ ၂၆ ရက်ထုတ် နယူးယော့ခ်တိုင်းမ်သတင်းစာပါ သတင်းဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်အရ သက္ကရာဇ် ၁၈၅၀ ကနေ သက္ကရာဇ် ၂၀၁၄ ခုနှစ်အထိ လေထုထဲကို ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် အများဆုံး ထုတ်လွှတ်ခဲ့တဲ့နိုင်ငံဟာ အမေရိကန်နိုင်ငံပါ။ လေထုထဲကို ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် အများဆုံးထုတ်လွှတ်နေတဲ့ ယခုလက်ရှိ နိုင်ငံကတော့ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ အရှေ့ဘက်မှာ ကပ်လျက်ရှိနေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံပါ။ 

  ဘယ်နိုင်ငံကြီးတွေက ဘာတွေပဲလုပ်လုပ် မြေနိမ့်ရာလှံစိုက်ဆိုသလို ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုဒဏ်၊ ဂေဟစနစ် ပျက်ဆီးလာမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဆိုးကျိုးတွေကို နဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ ခါးစည်းခံရတာ က ရာသီဥတု၊ မိုးလေဝသ၊ ရေမြေ၊ သဘာဝကိုအားကိုးပြီး လုပ်ကိုင်စားသောက်နေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေက တောင်သူလယ်သမားတွေပါပဲ။ အဲဒီ တောင်သူလယ်လုပ် ဆင်းရဲသားတွေဟာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအကျိုးကို ဘာမှ လောက်လောက်လားလား မခံစားရပေမယ့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုရဲ့နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးတွေကိုတော့ ကျောကော့အောင် ခံစားရပါတယ်။ တစ်ကယ့်ကို မိအေးနှစ်ခါနာ ဇာတ်လမ်းပါ။ 

  ကမ္ဘာကြီးမကျန်းမာရင် တောင်သူလယ်သမား စိုက်ပျိုးရေးသမားတွေ မကျန်းမာပါဘူး။ ကမ္ဘာ့ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO) ရဲ့ စစ်တမ်းများအဆိုအရ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာ လိုအပ်ချက်ရဲ့ လေးပုံသုံးပုံဟာ ကျေးလက်နေ တောင်သူလယ်သမားတွေပေါ်မှာ မှီခိုနေရပါတယ်။ နောင်လည်း မှီခိုနေရဦးမှာပါပဲ။ ဘယ်လိုနည်းပညာတွေ ဘယ်လောက်တိုးတက်နေပါစေ တောင်သူတွေ ငတ်တဲ့နေ့ဟာ ကမ္ဘာကြီးငတ်တဲ့နေ့ပါ။ စိုက်ပျိုးရေး ဆိတ်သုဉ်းတဲ့နေ့ဟာ ကမ္ဘာကြီးဆိတ်သုဉ်းတဲ့နေ့ပါ။

  တိုးပွားလာတဲ့လူဦးရေနဲ့ ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲလာတဲ့ ရာသီဉတုအခြေအနေတွေအရ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာ လိုအပ်ချက်ဟာ တစ်နေ့တစ်ခြား ကြီးမားလာသလို စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ကိုင်သူတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာလည်း တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ပိုလို့အရေးကြီးလာပါပြီ။ ဒီနိုင်ငံ၊  မြန်မာနိုင်ငံဟာ စိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံပါ။ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ဖို့ သဘာဝပေးအခြေအနေတွေ ကောင်းမွန်ပြည့်စုံတဲ့ နိုင်ငံပါ။ ဒီနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာကဏ္ဍ၊ ကမ္ဘာသူ ကမ္ဘာသားတွေကို အစားအစာကြွေးဖို့၊ ကမ္ဘာမှာ အရေးပါအရာရောက်တဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်လာဖို့ အဲဒီကောင်းမွန်တဲ့ သဘာဝပေးအခြေအနေတွေကို ဘယ်လိုကောင်းမွန်တဲ့ နည်းပညာတွေ၊ ဘယ်လိုကောင်းမွန်တဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုတွေနဲ့ ဘယ်လိုအကောင်အထည်ဖော်ကြမှာလဲ။ အဲဒါအရေးကြီးတဲ့ မေးခွန်းပါ။

   အခုအချိန် နိုင်ငံရပ်ခြား ချမ်းသာတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ အိုင်ဖုန်းမော်ဒယ်အသစ်ထွက်ရင် မရလိုက်မှာစိုးလို့ လူတွေတန်းစီစောင့်ပြီး ဝယ်ကြပါတယ်။ သက္ကရာဇ် ၂၀၅၀ မှာ မြန်မာပြည်ကထွက်တဲ့ အရည်အသွေးမီ သီးနှံ၊ သစ်သီးဝလံတွေကို မစားလိုက်ရမှာစိုးလို့ လူတွေ တန်းစီစောင့်ဆိုင်းပြီး မဝယ်ကြဘူးလို့ ဘယ်သူပြောနိုင်မှာလဲ။ 

ပါမောက်

စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်