မြေညံ့ကိုပြောင်းပေးပြီး သီးနှံဖြစ်ထွန်းစေမယ့် ဇီဝမြေသြဇာ (သို့) အာဘာစကူလာ မိုက်ကိုရိုက်ဇာမှို အပိုင်း(၃)

07/06/2022 13:00 PM တွင် ဒေါ်မြမြ ပါမောက္ခ(ငြိမ်း) ဒေါ်မြမြ ပါမောက္ခ(ငြိမ်း) မှ ရေးသား

ရေရှည်တည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးစနစ်တွင် မြေကျန်းမာရေး ကောင်းစေသော အာဘာစကူလာ မိုက်ကိုရိုက်ဇာ(အေအမ်အက်ဖ်) မှို စီမံခန့်ခွဲရေးတွင် အရေးကြီးသည့် မှိုဖွံ့ဖြိုးမှု (ဇီဝဗဒ) အဆင့်ဆင့် - အပိုင်း (၂)

ပုံ ၂.၁ အာဘာစကူလာမိုက်ကိုရိုက်ဇာမှို အမြစ်တွင် စွဲကပ်မှု (မြ ၂၀၁၆)

 

၂ .၁ အမြစ်နှင့်အမြစ်ဇုန်တွင် မှိုမျှင်များဖြစ်ပွားခြင်း (Sieverding ၁၉၉၀)

အမြစ်ထဲတွင် မှိုများထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ပွားများခြင်းကို (၃) ပိုင်း ခွဲထားသည်။ 

(က) အစကနဦးအဆင့် ( initial phase ) တွင် မှိုသည်အမြစ်ထဲတွင် စတင်ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်စွဲကပ်မှု အဆင့်ဖြစ်သည်။ 

(ခ) အရှိန်အဟုန်ဖြင့်ပွားများသောအဆင့် ( exponential phase ) တွင် မှိုမျှင်များသည် အမြစ်၏  ကော့တက်ချ်ဆဲလ်တွင်း ဆဲလ်ကြားတွင် လျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့ပြီး အမြစ်နုများကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်သည်။ ၄င်းအပြင် အမြစ်မျက်နှာပြင်တလျှောက်နှင့် အမြစ်များ ကြီးထွားမှုနောက်လိုက်၍ ဆက်လက်ပျံ့နှံ့ပြီး  ပြန်လည်ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်သည်။

(ဂ)   အမြင့်ဆုံးအဆင့် ( plateau phase )တွင် မှိုမျှင်များ ပျံ့နှံ့မှု အမြင့်ဆုံးအဆင့် ဖြစ်သည်။ ၎င်းအဆင့်သည် မှိုမျိုးထိုးသွင်းပြီး ၄၅ ရက်မှ ၆၀ ရက်အတွင်း တွေ့ရတတ်သည်။ အပင်အတွက် အကျိုးပြုမှိုမျှင်များ စတင်ထွက်ရှိပြီး အပင်အတွက် အကျိုးပြုကာလကို သိရှိ နိုင်သည် (ပုံ၂.၂ )။

၂.၂ ပြောင်း ( Sorghum bicola ) ပင်အမြစ်ထဲတွင်  အာဘာစကူလာမိုက်ကိုရိုက်ဇာ စွဲကပ်ကြီးထွားပုံအဆင့်ဆင့်

ပုံ ၂.၂ အာဘာစကူလာ မိုက်ကိုရိုက်ဇာ စွဲကပ်ကြီးထွားပုံအဆင့်ဆင့်  ( Siverding ၁၉၉၀)

 

၂.၃ အမြစ်ဇုန်မှတဆင့် မြေကြီးထဲသို့ မှိုပျံ့နှံ့ခြင်း

ပုံ ၂.၃ (က)ပြောင်းမြစ်တွင် မှိုထိုးသွင်းပြီး ၃၀ ရက်တွင် ပြင်ပနေ မှိုမျှင်များအဖြစ် ထိုးဖေါက်ပြီး အမြစ်ဇုန်ပေါ်တွင် ဝင်ရောက်နေရာယူ ဆက်သွယ်နေပုံ ( x ၄၀ဝ)

ပုံ ၂.၃ (ခ) ပြောင်းမြစ်တွင် မှိုထိုးသွင်းပြီး ၄၅-၆၀ ရက်တွင် ပြင်ပနေ မှိုမျှင်များအဖြစ် ပြောင်းမြစ်ကို ထိုးဖောက်ထွက်လာပုံနှင့် နားနေစပိုးများဖြစ်ပေါ်နေပုံ ( x ၄၀ဝ )

      အမြစ်တွင်းနေ မှိုမျှင်များသည် မှိုထိုးသွင်းပြီး ၄၅-၆၀ ရက်တွင် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်မှတဆင့် မြေကြီးထဲသို့ ပျံ့နှံ့သည်။ ၄င်း မှိုမျှင်များသည် ပြင်ပနေမှိုမျှင်များဖြစ်ပြီး မြေဖျော်ရည်ထဲမှ အာဟာရဓာတ်များကို စုပ်ယူရန်နှင့် အမြစ်သို့ အာဟာရဓာတ်များ အာဘာစကူးမျှင်များဖြတ်ပြီး ပို့ဆောင်ရန်အတွက် အရေးကြီးဆုံး အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သည် (Siverding ၁၉၉၀)။ အေအမ်အက်ဖ် မှိုစီမံခန့်ခွဲရေးတွင်လည်း အရေးကြီးသော အဆင့်ဖြစ်သည်။ 

စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းခွင်တွင်အသုံးချရေး ( Application ) နှင့် အကျိုးရှိစွာ အသုံးချနည်းများအတွက်အရေးကြီးသော မှိုစပိုးများအကြောင်းနှင့် သီးနှံပင်စိုက်မြေတွင် အေအမ်အက်ဖ်မှို လက်တွေ့ ထိုးသွင်းနည်းများကို ဆက်လက်ဆွေးနွေးပါမည်။

ကိုးကား

၁။  မြမြ (ဒေါ်) အပူပိုင်းဒေသစိုက်ပျိုးရေးတွင် အာဘာ စကူလာ မိုက်ကို ရိုက်ဇာမှို အသုံးချခြင်း (၂၀၁၆)

၂။ Sieverding, E. Vesicular-arbuscular mycorrhiza management in tropical agrosystems. Technical cooperation, Federal republic of germany, Eschborn, pp. 23-36 (1990):

ဒေါ်မြမြ၊ ပါမောက္ခ (ငြိမ်း)၊ ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။ 


မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ
ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။
Read more Facebook page သို့သွားရန်

ဆွေးနွေးချက်များ

ဆွေးနွေးရန်