ဘူး၊ ဖရုံ၊ သခွား တွင် ကျရောက်တတ်သော မှိုရောဂါများ

ပင်ညှိုးရောဂါ (Fusarium wilt)

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Fusarium oxysporum

ရောဂါလက္ခဏာ

အပင်ငယ်စဉ်မှစ၍ ရောဂါကျရောက်နိုင်သည်။ အရွက်များသည် နေ့ခင်းပိုင်းတွင် ညှိုးနွမ်းနေပြီး ညနေပိုင်း တွင် ပြန်လည်ကောင်းလာသည်ကို တွေ့ရသည်။ ရောဂါပြင်းထန်ပါက အောက်ဆုံးအရွက်များ အဝါရောင် ပြောင်းလာပြီး အပေါ်အရွက်များပါ တဖြည်းဖြည်း အဝါရောင် ပြောင်းလာကြသည်။ ပင်စည်၏ အစာရေကြောစည်းကို ကန့်လန့်ခွဲကြည့်ပါက အရောင်ပြောင်းလာသည်ကို တွေ့ရသည်။

ရောဂါပျံ့နှံပုံ

အပူချိန် ၃၀ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်တွင် ရောဂါပျံနှံ့နိုင်ပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ

• သီးလှည့် စိုက်ပျိုးပါ။

• ရောဂါဖြစ်ပွားထားသော ပင်ကြွင်းပင်ကျန်များကို ဖျက်ဆီးပစ်ပါ။

• Carbendazim၊ Hexaconazole၊ Benomyl အစရှိသော ဓာတုဆေးများသုံး၍ ကာကွယ်နှိမ်နည်းနိုင်ပါသည်။

ဒေါင်းနှီးမှိုရောဂါ (Downy mildew)

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Pseudoperonospora cubensis

ရောဂါလက္ခဏာ

အရွက်၏မျက်နှာပြင်တွင် သေးငယ်သော အဝါရောင်အကွက်များ စတင်ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ အောက်မျက်နှာပြင်တွင် အဖြူရောင်၊ မီးခိုးရောင်(သို့) ခရမ်းရောင် မှိုမျှင်များကို တွေ့ရသည်။ ရွက်ကြောများနှင့် ကန့်သတ်ထားသောကြောင့် အနာကွက်သည် ဒေါင့်ကွက်သဏ္ဍာန် ဖြစ်ပေါ်နေပါသည်။ အနာကွက်များပေါင်းစပ်ကာ အရွက်တစ်ခုလုံး အညိုဖျော့ရောင် ပြောင်းလဲလာသည်။ ရောဂါဆိုးရွားပါက အရွက်သည် ခြောက်သွေ့၍ ကြွေကျသွားသည်။ နောက်ဆုံးတွင် အပင်ကြီးထွားမူ ရပ်တန့်ကာ အပင်သေသွားနိုင်ပါသည်။

ရောဂါပျံ့နှံပုံ

အရွက်မျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ မိုးရေစက် နှင့် နှင်းစက်များသည် မှိုစပိုးများ မျိုးညှောင့်ပေါက်ရန်အတွက် အခြေအနေပေးပါသည်။ နေ့အပူချိန် ၂၅ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် နှင့် ညအပူချိန် ၁၅ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် တို့တွင် ရောဂါပြင်းထန်စွာ ကျရောက်နိုင်ပါသည်။ ဆောင်းရာသီ နှင့် မိုးရာသီတွင် အများဆုံး ကျရောက်တတ်သည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ

• ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်သော မျိုးကို ရွေးချယ်ပါ။

• ရေကောင်းစွာ စီးဆင်းနိုင်စေရန် ပင်ကြား၊တန်းကြား ခပ်ကျဲကျဲ စိုက်ပျိုးပါ။

• မှိုသတ်ဆေးများဖြစ်သော Mancozeb၊ Metalaxyl+Mancozeb၊ Copper oxychloride များကို ပတ်ဖျန်း၍ နှိမ်နင်းနိုင်ပါသည်။

ဖားဥမှိုရောဂါ (Powdery mildew)

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Erysiphe cichoracearum

ရောဂါလက္ခဏာ

အရွက်၏အပေါ်မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ပေါင်နာမှုန့် ဖြူးထားသကဲ့သို့ အဖြူရောင်မှိုမျှင်များကို တွေ့ရသည်။ထို့နောက် အရွက်တစ်ခုလုံး သာမက ရွက်ညှာနှင့် ပင်စည်အထိ ရောဂါပျံ့နှံနိုင်သည်။ ရောဂါဆိုးရွားလာပါက အရွက်တစ်ရွက်လုံး အညိုရောင် အဖြစ် ပြောင်းလာပါသည်။

ရောဂါပျံ့နှံပုံ

ရောဂါဖြစ်စေသော မှိုစပိုးများသည် လေဖြင့်ပျံ့နှံ့နိုင်သည်။ လယ်ယာသုံးစက်ကိရိယာများမှ တစ်ဆင့် ရောဂါကူးစက်နိုင်သည်။ မြေတွင် အစိုဓာတ်နည်းခြင်းသည် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို အားပေးပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

• ရေကိုလုံလောက်စွာ သွင်းပေးပါ။

• Hexaconazole၊ Sulphur၊ Carbendazim စသောမှိုသတ်ဆေးများသုံး၍ ဖားဥမှိုရောဂါကို နှိမ်နင်းနိုင်ပါသည်။

မစန္ဒကူးအောင်

Ref https://www.slideshare.net/mobile/mohammadramjan2/diseases-of-cucurbits-vegetables-by-md-ramjan

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...