ပဲတီစိမ်း၊ မတ်ပဲ အရွက်တွန့်ဗိုင်းရပ်စ်​ရောဂါ ကြိုတင်ကာကွယ်ပါ

အင်္ဂလိပ်အမည် - Leaf Crinkle Virus

ရောဂါလက္ခဏာ

ပဲတီစိမ်း၊ မတ်ပဲ အပင် ၃၅ ရက်သား အရွယ်ခန့်မှာ ဒီရောဂါဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အသိသာဆုံး အပင်ပြလက္ခဏာကတော့ အပေါ်ရွက်လေးတွေ အနားတွန့် ရှုံ့လာတယ်၊ အရွက်ပြားကြီးပြီး အသားထူလာတယ်။
အရွက်အရောင် စိမ်းဖျော့ဖျော့ ဖြစ်လာပြီး မူမမှန်အရွက်ပုံစံ တွေ့ရပါတယ်။
အရွက်တွေမှာ နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်များတဲ့လက္ခဏာ၊ နိုက်ထရိုဖီနော ဟော်မုန်းများများ ဖျန်းမိတဲ့ လက္ခဏာတွေနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။
အရွက်အောက်ဖက် ရွက်ကြောလေးတွေ နီညိုရောင်သန်းပြီး အဆစ်ကြား တိုတတ်ပါတယ်။

ရောဂါဖြစ်ရခြင်းအကြောင်းရင်း

စုပ်စားပိုးတွေကတဆင့် ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ကူးစက်စေတယ်ဆိုသော်ငြားလည်း..

မူလအကြောင်းရင်းကတော့ မျိုးစေ့ဆောင်ရောဂါ (seed borne) ဖြစ်ပါတယ်။
မျိုးစေ့တွေကို ကြုံရာကျပန်း စိုက်လိုက်ခြင်းဟာ... ရောဂါရစေတဲ့ အဓိက အကြောင်းရင်းပါ။

ပဲအရွက်တွန့်ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါကို နောက်ဆက်တွဲ ပျံ့နှံ့စေတဲ့ စုပ်စားပိုးတွေကတော့...

ပျပိုး(Aphis Craccivora )(Aphis gossypii)
ယင်ဖြူ (Bemisia tabacci)
ရွက်စားကျိုင်း (Hemosepilacha dodecastigma ) တွေ ဖြစ်ပါတယ်။

ရာသီဥတု မျက်နှာသာပေးမှု၊ ပဲမျိုးစေ့ရဲ့ ခံနိုင်ရည်ရှိမှုတွေပေါ် မူတည်ပြီး ရောဂါကျရောက်မှု အနည်းအများ ကွာခြားတတ်ပါတယ်။

ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲ

၁။ စိုက်ပျိုးရေးနည်းလမ်းဖြင့်ကာကွယ်ခြင်း

ရောဂါကင်းသော/မျိုးစေ့ဌာနရဲ့ထောက်ခံချက် ပါဝင်သော မျိုးစေ့များကိုအသုံးပြုပါ။
ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါဒဏ် ခံနိုင်သောမျိုးကို အသုံးပြုပါ။
မိမိစိုက်ခင်းကို အမြဲမပြတ် ကြည့်ရှုစစ်ဆေးပါ။
ရောဂါလက္ခဏာ စတွေ့ပါက ချက်ချင်းနုတ်ယူဖယ်ရှားပါ။
စိုက်ခင်းအတွင်းနဲ့ ကန်သင်းပေါ်ရှိ ပေါင်းပင်များကို အချိန်မီ ရှင်းလင်းပါ။
စုပ်စားပိုးများကူးစက်မှု ဟန့်တားရန် ပဲခင်းအတွင်း ပြောင်း၊ ပြောင်းဖူး၊ နေကြာ သီးနှံတမျိုးမျိုးကို တန်းကြဲစနစ်ဖြင့် သီးညှပ်စိုက်ပါ။
ရောဂါရစိုက်ခင်းမှ ရိုးပြတ်အကြွင်းအကျန်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးပါ။

၂။ အော်ဂဲနစ်နည်းဖြင့်ကာကွယ်ခြင်း

ဗိုင်းရပ်စ်သယ်ဆောင်စေသော စုပ်စားပိုးများကာကွယ်ရန်အတွက်...

ဆူဒိုမိုနပ်စ် ဖလူအိုရက်ဆင် ဘက်တီးရီးယား(Pseudomonas fluorescens)ကို မြေပြင်ဖျန်းခြင်း၊ အရွက်ဖျန်းပေးခြင်း
ဂရိုးမက်စ် မျိုးစေ့လူးနယ်ဆေး လူးနယ်စိုက်ပျိုးခြင်း
မာဗယ်လ်ပန်း (Mirabilis jalapa)
စက္ကူပန်းလေး (Catharanthus roseus)
စက္ကူပန်းကြီး (Spectabilis.)
ပရန္နဝါပင် (Boerhaavia)
တမာ (Azadirachta indica)

စသည့်အပင်များမှ ကြိတ်ရည်ကို ရေ ၂၀ လီတာလျှင် ၆၀ စီစီ နှုန်းဖြင့် ဖျန်းပေးခြင်းများ ပြုလုပ်ပေးပါ။

၃။ ဓာတုနည်းဖြင့် ကာကွယ်ခြင်း

ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါဖြစ်သည့်အတွက် ဓာတုဆေးဖြင့် တိုက်ရိုက်နှိမ်နင်းရန် ဆေးမရှိပါ။

သို့သော် ကူးစက်မှုကို တားဆီးရန်အတွက်..

အေမီဒါကလိုပရစ်(Imidacloprid) ပါဝင်သော မျိုးစေ့လူးဆေး (#အင်ဒေါင်း လူးနယ်ဆေးကို တဧက/၁ ထုပ်) အသုံးပြုပါ။

အပင် ၁၅ ရက်သားမှစ၍...

အဆီတာမီပရစ်/ သိုင်ယာမီသိုဇင်/ပိုင်မက်ထရိုဇင်း/ဖစ်ပရိုနေး..စသော ပင်လုံးပျံ့အာနိသင်ရှိ ပိုးသတ်ဆေး အေအိုင်များကို အလှည့်ကျ ၇-၁၀ ရက်ခြားဖျန်းပါ။

(အပင်အခြေအနေ/ရာသီဥတု အနေအထားကြည့်ပြီး လိုအပ်သလို ချိန်ဆ အသုံးပြုပါ)

(မှတ်ချက်။ ။ တူး-ဖိုးဒီ (2-4D )နဲ့ Triazine(ထရိုင်ယာဇင်း) ပေါင်းသတ်ဆေး အသုံးပြုခြင်းသည်ရောဂါပျံ့နှံ့နှုန်းကို တိုးပွားစေပါသည်။)

Source>> TNAU AGRITECH PORTAL

-Urdbean leaf crinkle virus(ULCV)

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...