စပါးရွက်ညိုပြောက်ရောဂါ

08/12/2017 22:29 PM တွင် Dr. Khin Hnin Yu Dr. Khin Hnin Yu မှ ရေးသား

စပါး ရွက်ညိုပြောက်ရောဂါသည် မှိုရောဂါ တစ်ခု ဖြစ်ပြီးcoleoptile အရွက်၊ ရွက်ဖုံး၊ အနှံဘေးကိုင်းများ၊ စပါးခွံ၊ စပါးစေ့များပေါ်တွင် ရောဂါ ဝင်ရောက် ဖြစ်ပွားသည်။ ၎င်း၏အထင်ရှားဆုံးသေ ဖျက်ဆီးမှုသည် အရွက်ပေါ်တွင် အပြောက်ကြီး များစွာဖြစ်ပြီး တစ်ရွက်လုံး ကိုသေသွားစေ နိုင်သည်။ အစေ့တွင်း၌ ရောဂါ ဝင်ရောက်လျှင် အဆန် မတည်ခြင်း၊ အစက် အပြောက်များ ဖြစ်ခြင်းနှင့်အစေ့ရောင် ပျက်ခြင်းတို့ ဖြစ်စေသည်။

ဤရောဂါသည် လေထု စိုထိုင်းဆ မြင့်မားပြီး (၈၆-၁၀၀%)၊ အပူချိန်(၁၆-၃၆ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်(စ)) ရှိသော ဒေသများတွင် ဖြစ်ပွားသည်။ ၎င်းသည်ရေလွှမ်းနေလေ့ မရှိပဲ အာဟာရ ချို့တဲ့သောမြေ၊ အဆိပ် အတောက် ပစ္စည်းများသောမြေများတွင် အဖြစ်များသည်။ ရောဂါ ဖြစ်ပွားရန်အတွက် အရွက်သည် ၈ နာရီမှ ၁၄ နာရီအထိ စိုစွတ်နေရမည်။ ရောဂါဖြစ်မှိုသည် မျိုးစေ့ထဲတွင်(၄) နှစ်ကျော် ကြာသည့် တိုင်အောင် ခိုအောင်း ရှင်သန်နေ နိုင်သည်။ တစ်ပင်မှ တစ်ပင်သို့လေဖြင့် သယ်ဆောင်သော မှိုစပိုး(မျိုးစေ့)ဖြင့် ရောဂါ ကူးစက်သည်။ စပါးခင်းထဲတွင် အဓိကကျသော ရောဂါ အရင်းအမြစ်မှာ-

(၁) ရောဂါကျမျိုးစေ့ - ၎င်းမှရောဂါကျ ပျိုးပင်များပေါက် လာနိုင်သည်။

(၂) စပါးခင်းတွင် ယခင်နှစ်က မျိုးစေ့ကျပြီး စောစီးစွာပေါက်နေသော စပါးပင်များ

(၃) ရောဂါကျနေသည့်ပင်ကြွင်းပင်ကျန် အစိတ်အပိုင်း

(၄) ပေါင်းမြက်ပင်များ

ဤရောဂါသည် စပါးပင်သက်တန်း တစ်လျှောက်လုံး ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ သို့သော်ရောဂါ အပြင်းထန်ဆုံး အချိန်သည် ပင်ပွား အများဆုံး ထွက်ချိန်မှ ရင်မှည့်ချိန်အထိ ဖြစ်သည်။

 ရောဂါ အမျိုးအမည် ခွဲခြားဖေါ်ထုတ်ခြင်း/ လက္ခံပင်ပြလက္ခဏာ

ရောဂါကျ ပျိုးပင်ပေါ်တွင် သေးငယ်၍ အဝိုင်းပုံရှိပြီး ညိုဝါရောင်နှင့် အညိုရောင်ရှိသော အနာပြောက်များ ဖြစ်ပေါ်သည်။ အနာပြောက်သည် ပျိုးပင်ကို ရစ်ပတ်သွားကာ ပထမ အရွက်နှင့်ဒုတိယ အရွက်များကို တိုသွားစေသည်။ ပင်ပွားထွက်စ အချိန်တွင် ရောဂါပြောက်များကို အရွက်ပေါ်တွင် မြင်ရသည်။ အစတွင် သေးငယ်၍ အဝိုင်းပုံရှိသော အညိုရောင်၊ ခရမ်းညိုရောင် အပြောက်များအဖြစ် မြင်ရသည်။ ရင့်လာသော အပြောက်များသည် ပိုကြီးလာပြီး အဝိုင်းပုံ၊ ဘဲဥပုံများဖြစ်ကာ အပြောက် အလယ်တွင် အညိုဖျော့ရောင်၊ မီးခိုးရောင်တို့ ရှိပြီးဘေးအနားရစ်သည် မှိုမှ ထုတ်သော အဆိပ်ကြောင့် နီညိုရောင် ဖြစ်နေသည်။

ရောဂါဒါဏ် ခံနိုင်ရည်မဲ့သော စပါးမျိုးများတွင် ရောဂါပြောက်သည် (၅-၁၄) မီလီမီတာ အထိရှည်ပြီး အရွက် ညှိုးသွားစေသည်။ ခံနိုင်ရည်ရှိသော မျိုးများတွင် ပင်အပ်ခေါင်းခန့်သာရှိသည့် အညိုရောင် အပြောက် သေးလေးများ သာတွေ့ရသည်။

ရွက်ဖုံးများပေါ်ရှိ ရောဂါပြောက်များသည် အရွက်များပေါ်မှာ အတိုင်းဖြစ်သည်။ ရောဂါကျ အနှံကိုင်း များနှင့် အစေ့ခွံများပေါ်တွင် အညိုရင့်ရောင်၊ အမဲရောင် ဘဲဥပုံ အနာပြောက်များ ကိုတွေ့ရပြီး အစေ့ခွံ တစ်ခုလုံး အရောင် ပျက်နေတတ်သည်။ အတွင်း ဆန်စေ့တွင်လည်း ရောဂါ ဝင်ရောက် နိုင်သည်။ ပန်းပွင့်တွင်ရောဂါဝင်ရောက်လျှင် အဆန်တည်ခြင်းကို အပြည့်အဝ မဖြစ်စေပဲ ဆန်ရည် ဆန်သားလည်း ညံ့ဖျင်းစေသည်။ ရောဂါဖြစ်မှိုသည် ဆန်သား အတွင်းသို့လည်း ထိုးဖေါက်ဝင်ရောက်ကာ အညိုရောင် အပြောက်များနှင့် ဆန်သား အရောင်ပျက်မှု ဖြစ်စေသည်။

 အချို့သော စပါးမျိုးများတွင် စပါးရွက်ညိုပြောက်သည် ကုပ်ကျိုး လက္ခဏာနှင့် မှားယွင်း တတ်သည်။ အဝိုင်းပုံ၊ ဘဲဥပုံ အညိုရောင် အပြောက်များ အလယ်တွင် မီးခိုးရောင်ရှိပြီး ဘေးအနားရစ် နီညိုရောင်ရှိခြင်းနှင့် ခွဲခြား နိုင်သည်။


မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ
ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။
Read more Facebook page သို့သွားရန်

ဆွေးနွေးချက်များ

ဆွေးနွေးရန်