နှမ်းသီးနှံ ကယ်စီယမ်ဓာတ်ချို့တဲ့မှုကိုကုသကြမယ်

ကယ်စီယမ်အာဟာရဓာတ်ဟာ ဆဲလ်နံရံနဲ့ ဆဲအမြှေးပါးဖြစ်ပေါ်ဖို့ အပင်၏ ရေဓာတ်ထိန်းနိုင်မှုကြောင့် အပင်တိုင်းအတွက် ပမာဏအများအပြားလိုအပ်ပါတယ်။ နှမ်းသီးနှံ ကြီးထွားမှုအဆင့်အတိုင်းတွင် ကယ်စီယမ်ဓာတ် လိုအပ်လျှက်ရှိပါတယ်။ ပန်းပွင့်ချိန်နဲ့ အစေ့အဆန်တည်ချိန်မှာ ပိုလိုအပ်ပါတယ်။ ကယ်စီယမ်ဓာတ်လုံလုံလောက်လောက်ကို အပင်က ရရှိပါက ရေငတ်ဒဏ်ကို အတော်အသင့်ခံနိုင်ရည်လဲ ရှိပြီးသားပဲဖြစ်ပါတယ်။

ကယ်စီယမ်ဓာတ်ဟာ မြေဆီလွှာ နဲ့ အပင်တစ်ရှူးတွေထဲမှာ မရွေးလျားနိုင်ပါဘူး။ သူဟာ အပင် ရေကြော (xylem) ထဲမှသာ အပင်အစိတ်အပိုင်းတွေကို ရွေးလျားနိုင်ပေမဲ့ အသစ်ဖြစ်တဲ့ ဆဲလ်လေးတွေ နဲ့ အပင်ထိပ်ပိုင်းကို ရွေ့ဖို့ခက်တာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလို ရွေ့လျားမှုနှေးကွေးခြင်းကြောင့် မြေထဲမှာ ကယ်စီယမ်ဓာတ် မြင့်မားသော်လည်း ချို့တဲ့မှု လက္ခဏာများဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သူကို့လုံလောက်စွာ အသုံးပြုပေးဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

ကယ်စီယမ် ချို့တဲ့ပါက

သူ၏ ရွေ့လျားမှုနှေးသောကြောင့် အပင်ထိပ်ပိုင်း အရွက်နု၊ အညွှန့် နဲ့ အသီးသန္ဓေတည်မှုတို့မှာ အများဆုံးတွေ့ရပါတယ်။ နောက်ပီး ပန်းပွင့် သန္ဓေမအောင်ခြင်းများ၊ အဖူး အရွက်ထိပ်များ ညိုးခြောက်ခြင်း ‌တွန့်လိမ်ခြင်းများအပြင်တစ်ချို့ သီးနှံတွေမှာဆို blossom end rot ရောဂါတွေပါ ဖြစ်ပွားတတ်ပါတယ်။

ဘာကြောင့် ချို့တဲ့တာလဲ?

- ဆိုဒီယမ်ဆားပေါက်မြေများ (sodic soil)

(အကယ်၍ ကယ်စီယမ် နဲ့ ရေလုံလုံလောက်လောက်ရနေမယ်ဆိုပါက ဆိုဒီယမ်နေရာမှာ ကယ်ဆီယမ်အစားထိုးခြင်းဖြင့် အလွယ်တကူပြုပြင်နိင်မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အပူပိုင်းဒေသဖြစ်လို့ ကျောက်မှုန့်ကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ မြေတစ်ဧကလျှင် ၂၂-၂၅ကီလို ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။)

- မြေချဥ်ငန်ဓာတ်လျော့နည်းခြင်း (နှမ်းစိုက်ဒေသတွေမှာ မတွေ့ရတာများပါတယ်)

- လွန်စွာရေငတ်ခြင်း (သူက အပင်ရေကြောထဲက သွားရသောကြောင့် ရေငတ်ပါက သူအတွက် ခက်ခဲတာပဲဖြစ်ပါတယ်။)

- သီးနှံမှာ နိုက်ထရိုဂျင် သို့မဟုတ် ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်များနေခြင်း (နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်များပါက မြေချဥ်တဲ့ဘက်ကို ရောက်တဲ့အခါ ကယ်စီယမ်ဓာတ်အတွက် အဟန့်အတားဖြစ်စေပါတယ်။

ပိုတတ်ဆီယမ်များနေပါက ကယ်စီယမ်နေရာမှာ ဖလှယ်အစားထိုးခြင်းကို ဖြစ်စေသောကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက ကတော့ ညီတူမျှတူဖြစ်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

- မြေဆီလွှာရဲ့ မြေဆွေးဓာတ် (organic matter) နည်းနေပါကလဲ ကယ်စီယမ်သာမက မည်သည့် အာဟာရဓာတ်အတွက် အဟန့်အတားများဖြစ်စေပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နှမ်းသီးနှံ အများစုစိုက်ပျိုးတဲ့ အပူပိုင်းဒေသ မြေချဥ်ငန်ဓာတ်မြင့်တဲ့နေရာတွေမှာ ကယ်စီယမ်ဓာတ်များ မြေအတွင်းပေါများစွာရှိနေသော် တစ်ခါတစ်ရံ သတိမထားမိပဲ ဆိုဒီယမ်ဆားပေါက်မြေများဖြစ်နေတတ်တာမို့ မြေချဥ်ငံဓာတ်ပြင်ပြီးသားလဲဖြစ်အောင် မြေခံမှာကျောက်မှုန့်ထည့်ပေးခြင်းဖြင့် ကယ်စီယမ်အာဟာရဓာတ်ကို ပိုမိုအသုံးချနိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

ကျမ်းကိုး

https://www.yara.co.uk/crop-nutrition/oilseed-rape/

https://www.mdpi.com/2073-4395/9/12/819/htm

https://www.croplife.com/crop-inputs/the-importance-of-calcium-in-plant-nutrition/%3famp

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်