ကိုရာနီစပိုးရား မှို ကြောင့်ဖြစ်သော ရော်ဘာရွက်ကြွေရောဂါ

လက္ခဏာ(Symptom)

ပျိုးခင်းတွင် ရွက်ပြား၌ ၁.၈ မီလီမီတာ စက်ဝိုင်းပုံ (သို့မဟုတ်) မညီညာသော အကွက်များ ဖြစ်ပွားပြီး အနာကွက် အလယ်တွင် အညိုဖျော့ရောင်စက္ကူသဖွယ် ပါးလွှာနေပါသည်။ အနားကွက်၏ဘေးနားတွင် အညိုရင့်ရောင်ရှိ၍ အဝါရောင်အဝိုင်းဖြင့် အနားသတ်ထားပြီး အလယ်တွင် concentric ring များ ဖြစ်နေပါသည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် အနာကွက်အလယ်တွင် အပေါက် ဖြစ်နေပါသည်။ ရွက်ကြောများတွင် မီးရထား သံလမ်းပုံသဏ္ဍာန်ရှည်လျားသော အညိုရောင် အနာကွက်များ ဖြစ်ပေါ်ပါသည်။ အရွက်ရင့်များတွင်ရောဂါ ကျရောက်ပါက ပင်အပ်ခေါင်းအရွယ် အနာကွက်များ ဖြစ်ပေါ်ပြီး ရွက်ကြောမကြီးနှင့် ဒုတိယရွက်ကြောတွင် အမည်းစင်းများ ဖြစ်ပေါ်ပါသည်။ ထိပ်ညွှန့်များတွင် ကျရောက်ပါက ရှုံ့တွန့်နေ၍ခြောက်သွားပြီး stag horn ပုံသဏ္ဍာန်တွေ့ရှိ ရပါသည်။ အစိမ်းနုရောင် အညွှန့်တွင်ရောဂါကျရောက်ပါက လွန်းပုံသဏ္ဍာန် အနာကွက်များတွေ့ရ ပါသည်။ အပင်ကြီးများအောက်တွင် အစက်အပြောက်များပါသော အရွက်ခြောက်များအားလုံးတွေ့ရှိရပါသည်။ အပင်ရှိ အရွက်အားလုံး (သို့) တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကြွေကျ ပါသည်။ ရိုးတံတွင်ရောဂါကျရောက်ပါက ချက်ချင်းကြွေကျပါသည်။ ရော်ဘာမျိုး၊ နေရာဒေသနှင့် အရွက်နု၊ အရင့်ပေါ်မူတည်ပြီးရောဂါ လက္ခဏာ အမျိုးမျိုးတွေ့ရှိရပါသည်။

ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ (Pathogen)

ရောဂါဖြစ်စေသော သက်ရှိမှာ Corynespora cassiicola ဟုခေါ်သော မှိုရောဂါကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။

ပျံ့နှံ့ပုံ

မြေကြီး၊ သီးနှံအမှိုက်အကြွင်းများနှင့်ပေါင်းမြက်များ၌ ခိုအောင်းနိုင်ပါသည်။ ရေ၊ လေဖြင့်လည်း ပျံ့နှံ့ နိုင်ပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း (Control)

ပျိုးခင်း၌ပေါင်းမြက်ရှင်းရန် အရေးကြီးသည်။ ခံနိုင်ရည်ရှိသော မျိုးများကို စိုက်ပျိုးရန် အောက်ပါဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ Benlate 3 gm /liter ကို (၇) ရက် တစ်ကြိမ် ဖျန်းပေးနိုင်ပါသည်။ Dithane M 45 3 gm/liter ကို (၇) ရက်တစ်ကြိမ် ဖျန်းပေးနိုင်ပါသည်။ Funguran 0.2 % နှုန်း တို့ဖြင့် ဖျန်းပေးနိုင်ပါသည်။

နှစ်ရှည်ပင်သုတေသနနှင့် နည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးရေးဌာန (မော်လမြိုင်)

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...