စပျစ်ခင်းထဲက ဒေါင်းနီးမှိုရောဂါ

    ဦးကြီးတို့ မင်္ဂလာပါဗျ။ စပျစ်စိုက်ပျိုးသော တောင်သူဦးကြီးတို့ရေ ဦးကြီးတို့ရဲ့စပျစ်ခင်းထဲမှာ ဒေါင်းနီးမှို ရောဂါကျရောက်လျှင် စပျစ်အထွက်နှုန်းကို သိသာစွာကျဆင်းစေပြီး အရည်အသွေးညံ့သော စပျစ်သီးများကို သီးစေပါသည်။

ဒေါင်းနီးမှိုရောဂါ၏ လက္ခဏာများ

    စပျစ်ခင်းများတွင် ဒေါင်းနီးမှိုရောဂါ ကျရောက်လျှင် လက္ခဏာများကို စပျစ်အရွက်များ၊ အညွှန့်လောင်းများ၊ စပျစ်အသီးနုများတွင် တွေ့ရပါသည်။ အရွက်များတွင် အဝါရောင်ဖျော့သွားပြီး အရွက်များအပေါ်တွင် ပုံသဏ္ဍာန်မမှန်သော အကွက်များတွေ့ရပါသည်။ ထို့အပြင် အရွက်များ၏အောက်မျက်နှာပြင်တွင် အဖြူရောင်မှိုများ တွေ့ရပါသည်။ စပျစ်သီး များတွင်လည်း အဖြူရောင်မှိုများ တွေ့ရပါသည်။ ထိုမှိုများကို အရွက်များ အဝါရောင် ပြောင်းမသွားခင်ကတည်းက တွေ့ရတတ်ပါသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အရွက်တစ်သျှူးများ တဖြည်းဖြည်းသေသွားပြီး ဆဲလ်သေကွက်များ ဖြစ်လာပါသည်။ ထို ဆဲလ်သေကွက်များသည် အညိုရောင်ရှိပြီး ပုံသဏ္ဍာန်မမှန်ပါ။ ထို့အပြင် အရွက်အောက်တွင်ရှိသော မှိုများသည်လည်း မီးခိုးရောင်ပြောင်းသွားပါသည်။

    အရွက်၏ အပေါ်မျက်နှာပြင်တွင်ရှိသော ဆဲလ်သေကွက်များသည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ပေါင်းစပ်သွားပြီး ဆဲလ်သေကွက်ကြီးများ ဖြစ်လာပါသည်။ ထို့အပြင် မှိုများကျရောက်နေ သော အရွက်အညွှန့်လောင်းလေးများသည်လည်း သိသိသာသာ တိုသွားပါသည်။ သို့သော် လည်း ရောဂါဖြစ်နေသောအရွက်များသည် အခြားအရွက်များထက် ထူနေပါသည်။ ထို့နောက် အညွှန့်လောင်းတစ်ခုလုံးကို အဖြူရောင်မှိုများနှင့် ဖုံးအုပ်မိသွားပါသည်။

ဒေါင်းနီးမှိုရောဂါကို Plasmopara viticola ဟုခေါ်သော မှိုတစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်စေပါသည်။ ထိုရောဂါကို မိုးရေများ၊ သွင်းရေများ၊ စပျစ်ခင်းတွင်အသုံးပြုသောပစ္စည်း ကိရိယာများ၊ လူများမှတစ်ဆင့်လည်း ကူးစက်နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မြေကြီးနှင့်နီးသော စပျစ်အရွက်များတွင် ရောက်ဂါကျရောက်မှုပိုများပါသည်။ အရွက်များမှတစ်ဆင့် အသီးများကိုပါ အဖြူရောင်မှိုများဖြင့် ဖုံးအုပ်သွားပါသည်။ ထို့ကြောင့် စပျစ်အထွက်နှုန်းကို ထိခိုက်ရုံ သာမက စပျစ်သီးအရည်အသွေးကိုပါ ကျဆင်းစေပါသည်။

စပျစ်ခင်းများတွင် ဒေါင်းနီးမှိုရောဂါကျရောက်လျှင် မည်ကဲ့သို့ ကာကွယ်မည်နည်း?

    • အဓိကအရေးကြီးဆုံးအချက်သည် စတင်စိုက်ပျိုးကတည်းက ထိုရောဂါကို ခံနိုင်ရည်ရှိသောမျိုးများကို ရွေးချယ်အသုံးပြုရပါမည်။

    • လေဝင်လေထွက်ကောင်းစေရန် သင့်တော်သော ပင်ကြားတန်းကြားထား၍ စိုက်ပျိုးရပါမည်။

    • ထို့အပြင် လေဝင်လေထွက်ကောင်းစေရန် ကိုင်းချိုင်ခြင်းများလည်း ပြုလုပ်ပေးရပါမည်။

    • ရောဂါဖြစ်နေသော သစ်ရွက်များ၊ အသီးများကို ဖယ်ရှားပေးရပါမည်။

    • ရောဂါတွေ့တွေ့ချင်း မှိုသတ်ဆေးဖျန်းနိုင်လျှင် နောက်ထွက်လာသော အရွက်များတွင် ရောဂါကျရောက်မှု နည်းစေပါသည်။

    • ထိုရောဂါကျရောက်လျှင် ဘော်ဒိုဆေးရည် (Bordeaux mixture) (သို့မဟုတ်) ကော့ပါးဆေး တစ်မျိုးမျိုးကို ဖျန်းနိုင်ပါသည်။

    • ထို့အပြင် ကပ်တန် (Captan) နှင့် အော်သိုဆိုဒ် (Orthocide) သည်  Bordeaux mixture ထက် ရောက်ဂါကို ပိုကာကွယ်နိုင်ကြောင်းတွေ့ရပါသည်။

    • ထို့အပြင် ဒါကိုနေး Daconil, မန်ကိုဇက် Mancozeb, ဘီနိုမိုင်း Benomyl, ဖော်တာဇက်ဘ် Fortazeb စသည့်တို့ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။  

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်