စိုက်ပျိုးသုတ စက်တင်ဘာလ

စက်တင်ဘာလသည် မိုးလယ်ယာသီးနှံများအောင်မြင်ရေး၊ မိုးနှောင်းသီးနှံ နေကြာ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မိုးစပါးသီးနှံများ ပန်းတိုင်အထွက်နှုန်းရရှိရေးတို့အတွက် အထူးဂရုပြု ဆောင်ရွက်သင့်သည်လ ဖြစ်ပါသည်။ လအတွင်းဆောင်ရွက်သင့်သည်များကို စိုက်ပျိုးသုတ ပေးဝေမျှလိုပါသည်။

၁။ မိုးစပါးသီးနှံ

သာမန်စိုက်ခင်းများ

မိုးစပါးအောင်မြင်ရေးအတွက် စဉ်ဆက်မပြတ် စောင့်ကြည့် ဆောင်ရွက်သင့်သည်မှာ လယ်တစ်ကွက်ချင်းအတွင်း အောင်ရေထိန်းသိမ်းရေး ဖြစ်ပါသည်။

အထွက်ကောင်းစပါးမျိုးများသည် မြေသြဇာကျွေးသည်နှင့်အမျှ မြေသြဇာအပေါ်တုန့်ပြန် သည့် စပါးအထွက်ကို ပေးစွမ်းနိုင်ကြသည်။ မိုးရာသီစပါးစိုက်ပျိုးပြီး အပင်လုပ်ချိန်တွင် ကျွေးသင့်သည့်မြေသြဇာမှာ နိုက်ထရိုဂျင်မြေသြဇာဖြစ်ပါသည်။

နိုက်ထရိုဂျင်ပါသော ဓာတ်မြေသြဇာများကိုသုံးစွဲရာတွင် နိုက်ထရိုဂျင်၏သဘောသဘာဝအရ လေလွင့်ဆုံးရှုံးနိုင်သည်ကို သတိမူသင့်ပါသည်။ ထည့်ပေးသမျှအာဟာရပမာဏကို စပါးပင်က အပြည့်အဝရရှိနိုင်ခြင်းမရှိပါ။ ထို့ကြောင့်တစ်ကြိမ်တည်းကျွေးပေးရုံဖြင့် မလုံလောက်နိုင်ပါ။ မြေသြဇာ၏အကျိုးအာနိသင် အပြည့်အဝကို ရရှိစေရန် အကြိမ်ကြိမ်လီ၍ ခွဲဝေကျွေးပေးသင့်ပါသည်။

သက်လျင်စပါးမျိုးများကို မြေအမျိုးအစားအလိုက် ထည့်သွင်းပေးရမည့် မြေသြဇာ၏ သုံးပုံတစ်ပုံစီကို လိုအပ်ပါက သုံးကြိမ်လီ၍ ကျွေးပေးပါ။

သက်လတ်အထွက်ကောင်းစပါးမျိုးများတွင်မူ ထည့်သွင်းပေးမည့် မြေသြဇာ၏ လေးပုံတစ်ပုံစီကို လိုအပ်ပါက လေးကြိမ်လီ၍ ကျွေးပေးပါ။

နိုက်ထရိုဂျင်အာဟာရဓာတ်က ဆုံးရှုံးလွယ်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ထုထယ်တူ မြေဆွေး (သို့မဟုတ်) နွားချေးဆွေးနှင့် သမအောင်ရောစပ်၍ တစ်ညသိပ်နှပ်ထားပြီး နောက်နေ့တွင်မှ စပါးစိုက်ခင်းအတွင်း ညီညာစွာ ကြဲပက်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

နိုင်ငံအဝှမ်းစိုက်ပျိုးထားသမျှစပါးစိုက်ခင်းများသည် အချို့မှာ စိုက်ပြီးကာစဖြစ်မည်။ အချို့မှာတစ်လခန့် ရှိလောက်ပေပြီ။ ဒီထက် နှစ်လခန့် စပါးခင်းများလည်း ရှိမည်။ အသက် အရွယ်အမျိုးမျိုးဖြစ်နိုင်ပါသည်။ မည်သို့ဖြစ်စေ စပါးခင်းများ၏အသက်အရွယ်ကို ခြုံလိုက်လျင် နှစ်မျိုးသာဖြစ်ပါမည်။

၄င်းတို့မှာ -

၁။ ပင်ပိုင်းကြီးထွားသည့်ကာလအတွင်း ရောက်ရှိနေသည့် စပါးခင်းများနှင့်

၂။ မျိုးပွားပိုင်းကြီးထွားသည့်ကာလအတွင်း ရောက်ရှိနေသည့် စပါးခင်းများ ဖြစ်ပါသည်။

အပင်ကြီးထွားသည့်ကာလသည် အထွက်မိတ်ဖက်တစ်ခုဖြစ်သော စပါးနှံအရေအတွက် (Panicles per unit area)များစေရေးကို အဆုံးအဖြတ်ပြုသဖြင့် မြေသြဇာကျွေးသည့် လုပ်ငန်းများအပြင် ပေါင်းမြက်ကင်းစင်ရေး၊ ပိုးမွှားရောဂါကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများကိုပါ ဆောင်ရွက်ပါ။

မျိုးပွားပိုင်းကြီးထွားသည့်ကာလသည် အထွက်မိတ်ဖက်တစ်ခုဖြစ်သော စပါးတစ်နှံတွင် ပါဝင်သည့် အစေ့အရေအတွက် (Grains per panicle)များရေးကို အဆုံးအဖြတ်ပြုသဖြင့် ပေါင်းမြက်ကင်းစင်ရေး၊ ပိုးမွှားရောဂါကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများကိုပါ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ပါ။

မျိုးစေ့ထုတ်စိုက်ခင်းများ

သာမန်စိုက်ခင်းများမဟုတ်သည့် စီးပွားဖြစ်မျိုးသန့်မျိုးစေ့(Certified Seed)မျိုးစေ့ထုတ် စိုက်ခင်း၊ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုယ်ကိုးမျိုးသန့်(Good Seed)မျိုးစေ့ထုတ်စိုက်ခင်းများစသည့် မျိုးစေ့ ထုတ်စိုက်ခင်း (Seed Production Field)များ၌ သာမန်စပါးစိုက်ခင်းတွင် ဆောင်ရွက်သည့် လုပ်ငန်းများအပြင် ဆောင်ရွက်သင့်သည်များ ရှိပါသည်။

ပင်ပွားအများဆုံးထွက်ချိန်၌ မျိုးကွဲများကို နှုတ်ပယ်မှုစတင်ပါ။

စိုက်ပျိုးထားသောစပါးမျိုးနှင့်အပင်အရပ်အနိမ့်အမြင့် ခြားနားသောအပင်၊ အပင်ဖြစ်ထွန်းမှုပုံစံ မတူညီဘဲ ပင်စည်စုထောင်ခြင်း၊ ပြန့်ကားခြင်း၊ အရွက်အလျားနှင့်အကျယ်၊ ပင်စည်မှ အရွက် ထွက်ပုံ ထောင့်အကျဉ်းအကျယ် ကွာခြားသောအပင်များကို မျိုးကွဲအပင်များဟု မှတ်ယူကာ နှုတ်ပယ်ပါ။

စိုက်ခင်းအတွင်း စိုက်ပျိုးသောစပါးမျိုးမဟုတ်သည့် မျိုးလေမျိုးလွင့်များလည်း ပေါက်ရောက်နိုင်သည်ဖြစ်ရာ စနစ်တကျအခါခါစစ်ဆေးနှုတ်ပယ်ပါ။

၂။ ယာသီးနှံများ

စက်တင်ဘာလသည် မိုး‌နှောင်းနေကြာကို စတင်စိုက်ပျိုးရန် အကောင်းဆုံးအချိန် ဖြစ်ပါသည်။

နေကြာသီးနှံ

နေကြာအောင်မြင်စွာစိုက်ပျိုးနိုင်ရေးအတွက် စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်မှန်ရန် လိုပါသည်။

မြေဆီသြဇာထက်သန်သော သဲနုန်းမြေစေး၊ နုန်းမြေနှင့် သဲနုန်းမြေတို့မှာ ထယ်ရေး နက်နက် ထွန်ရေးညက်ညက်မြေပြုပြင်ပြီး တစ်ဧကတွင် အပင်ဦးရေ (၂၉,၀၀၀) ရရှိအောင် တန်းကြား(၂) ပေ ၊ ပင်ကြား(၉ လက်မ)ထားကာ၊ တစ်ကျင်းလျှင် မျိုးစေ့(၂ စေ့)နှုန်း၊ မျိုးစေ့ကို(၁.၅ လက်မ) မှ (၂ လက်မ)အနက်မှာ စိုက်ပျိုးပါ။

စိုက်ပျိုးရေးသုတေသနဦးစီးဌာနက ထုတ်ဝေထားသည့် ရေဆင်းစပ်မျိုးနေကြာ−၁ (သို့မဟုတ်) ဆင်းရွှေကြာ-၂ မျိုးတို့ကို အသုံးပြုပါ။

မြေမပြုပြင်မီ နွားချေး၊ ကြက်ချေး သို့မဟုတ် သဘာဝမြေဆွေးများ ထည့်ပေးပါ။ မြေပြုပြင်စဥ်မှာ နိုက်ထရိုဂျင်၊ ဖေါ့စ်ဖါးရပ်နှင့် ပိုတက်စီယံအာဟာရဓာတ်များပါသော မြေသြဇာ ထည့်ပေးပါ။

အပင်သက်တမ်း ၁၅ ရက်သားအတွင်း တစ်ကျင်းလျှင် တစ်ပင်ချန်၍ အပြီးသားခွဲပါ။

အခြားယာသီးနှံများ

သြဂုတ်လတွင် မိုးလယ်ယာသီးနှံများဖြစ်သည့် မြေပဲ၊ ပဲတီစိမ်းနှင့် ချည်မျှင်ရှည်ဝါသီးနှံတို့အား စိုက်ပျိုးခဲ့ကြရာ ဆောင်ရွက်သင့်သည်များမှာ

ပေါင်းမြက်ကင်းစင်ရေးဆောင်ရွက်ပါ။

မိုးကြီးရွာသွန်းမှုကြောင့် အပင်ခြေရေမဝပ်ရေးအတွက် ရေထုတ်မြောင်း၊ စိမ့်မြောင်း၊ ပတ်မြောင်းများထားရှိပါ။

စက်တင်ဘာလသည် မိုးလယ်/မိုးနှောင်းယာသီးနှံများစိုက်ပျိုးအောင်မြင်ရေးနှင့် စိုက်ပျိုးထားရှိသော မိုးစပါး စိုက်ခင်းများအထွက်နှုန်းမြင့်မားရေးအတွက် အရေးပါသောလ တစ်လဖြစ်ပါသည်။ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု မြင့်မားကြစေလိုပါသည်။

ဆောင်းပါးရှင်ဆရာမှ အစိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲသို့ ပေးပို့ထားသော အစိမ်းရောင်လမ်း၏ မူပိုင်ဆောင်းပါးဖြစ်သဖြင့် ဆောင်းပါးများ၊ သတင်းများ ကူးယူဖော်ပြလိုပါက “အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်ဟု” ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...