တီကောင်သည် ဇီဝဓာတ်ကြွယ်ဝသော မြေကြီး၏ အပေါ်ယံလွှာတွင် နေထိုင်ကြ၍ ဆောင်းရာသီတွင် ဆီးနှင်းဒဏ်မှ လွတ်မြောက်ရန်နှင့် ပူသောရာသီတွင် ခြောက်သွေ့ခြင်းကို ရှောင်ရှားရန် မြေနက်ထဲသို့တိုးဝင်ကြသည်။ ၎င်းတို့နေထိုင်ရာ တီလမ်းကြောင်းအတွင်း ရေလွှမ်းသောအခါ မြေအပေါ်ယံသို့တက်လာကြသည်။ တီကောင်များသည် ၎င်းတို့သွားရာ လမ်းကြောင်းကို လျှင်မြန်စွာ တူးနိုင်ရန်အတွက် ၎င်းတို့၏ကိုယ်မှ အမွှေးအမျှင်များကများစွာ အထောက်အကူပြုပါသည်။ တီလမ်းကြောင်းတွင် တီကောင်တို့သည် အပင်အကြွင်းအကျန်များကို စား၍ မြေကြီး၏ အာဟာရဓာတ်ပါဝင်မှုကို တိုးပွားစေနိုင်ပါသည်။
အပေါ်ယံအလွှာတွင်နေသော တီကောင်၏ သက်တမ်းမှာ တစ်နှစ် မှ နှစ်နှစ်ခွဲခန့်သာရှိ၍ မြေတွင်းအောင်းတီကောင်များမှာ အသက် ၁၅ နှစ်ခန့်အထိ နေထိုင်နိုင်ကြပါသည်။ တီကောင်၏ ခန္ဓာကိုယ်တွင် ရေဓာတ် ၈၀-၉၀% နှင့်ပရိုတင်းဓာတ်၊ အဆီနှင့် သတ္တုဓာတ်များပါဝင်ပါသည်။ အဆစ်များဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်ဖွဲ့စည်းထားသည့် သွေးအေးသတ္တဝါဖြစ်သည်။ အကျိအချွဲများပါရှိပြီး ၎င်းတို့သည် တီကောင်အတွက် အစိုဓာတ်ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ အသက်ရှူမှုအတွက် အထောက်အကူ ပြုခြင်း၊ မြေကြီးအတွင်း ဝင်ရောက်စဉ် အကာအကွယ်ရရှိစေခြင်းစသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်ပေး ပါသည်။ တီကောင်သည် မိမိ၏ ကိုယ်အလေးချိန်နှင့်ညီမျှသော အစာ(မြေကြီးနှင့်သြဂဲနစ် ပစ္စည်းများ)ကို နေ့စဉ်စားသုံးပါသည်။ စားသုံးသော အစားအစာများအား အင်ဇိုင်းများ အကူအညီဖြင့် အပင်အတွက် အလွန်အရေးကြီးသည့် အမိုင်နိုအက်စစ်၊ သကြားဓာတ်နှင့် အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ပေးပါသည်။ ထို့ပြင် တီကျစ်စာမြေဆွေးတွင်အင်ဇိုင်းများ၊ အကျိုးပြု အဏုဇီဝပိုးများလည်း ပါဝင်သောကြောင့် တီကျစ်စာမြေဆွေးသည် သာမန်မြေဆွေးထက် အာဟာရဓာတ် ပိုမိုပါဝင်ပြီး အာနိသင်များစွာ ပိုကောင်းမွန်ပါသည်။
အသုံးပြုသင့်သောတီကောင်အမျိုးအစားများ
တီကောင်များသည် အပင်အကြွင်းအကျန်များကို စားသုံးပြီးမြေကြီးအတွင်း ထိုးဖောက် သွားလာသဖြင့် အကျိုးပြုအဏုဇီဝများပွားများမှု၊ အလုပ်လုပ်မှုကိုအားပေးကာ သြဂဲနစ်ပစ္စည်းများ ဆွေးမြေ့မှုမြန်စေပါသည်။ ထို့ကြောင့် မြေဆီလွှာတည်ဆောက်ပုံ ကောင်းမွန်စေပြီး မြေဆီသြဇာ ထက်သန်စေပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် တီကောင်အမျိုးအစားအလိုက် ၎င်းတို့၏နေထိုင် စားသောက်ပုံ အလေ့အထမတူသောကြောင့် တီကောင်တိုင်းကို တီမြေသြဇာပြုလုပ်ရာတွင် မသုံးနိုင်ပါ။ အစားများများစားပြီး လျင်မြန်စွာ အညစ်အကြေးစွန့်ပစ်၍ မြန်မြန်မျိုးပွားတတ်သော မျိုးစိတ်များသည်သာ တီကောင်စွန့်ပစ်မြေသြဇာပြုလုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသင့်ပါသည်။ သင့်တော်သော တီကောင်မျိုးကွဲများကို စုစည်း၍ မွေးမြူထုတ်လုပ်မှသာ တီကောင်စွန့်ပစ်မြေဆွေး များကို အချိန်တိုအတွင်း အရေအတွက်များများရရှိမည် ဖြစ်ပေသည်။ မြေအပေါ်ယံတွင် နေထိုင်သော တီကောင်များသာ မြေဆွေးပြုလုပ်သော တီကောင်များဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည် ဇီဝပစ္စည်းကို ၉၀% စားသုံးပြီး မြေကြီးကို ၁၀% စားပါသည်။ ၎င်းတို့ကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည်အနီရောင်ရှိပြီး အမြီးပြားပါသည်။ ငှက်ပျောပင်စည်အဖတ်များကြားတွင်လည်း တွေ့ရ တတ်ပါသည်။ မြေအတွင်းပိုင်းတွင်နေသော တီကောင်များမှာ မြေဆွေးလုပ်ရာတွင် မသုံးနိုင်သော်လည်း မြေဆီလွှာကို အပေါ်အောက် သမအောင်လုပ်ပေးသဖြင့် အပင်အတွက် အသုံးဝင်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် မြေကြီး ၉၀% စားပြီး ဇီဝပစ္စည်းကို ၁၀% စားပါသည်။
တီကောင်တစ်ကောင်သည် ဝ.၅ မှ ဝ.၆ ဂရမ်လေးပြီး တစ်နေ့လျှင် ၎င်းခန္ဓာကိုယ် အလေးချိန်နှင့်ညီမျှသော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကို စားသုံး၍ တစ်ဝက် ၅၀% ကိုပြန်လည်စွန့် ထုတ်သည်။ တီကောင်များသည် အပူချိန် ၀ -၄ .C ထိခံနိုင်ရည်ရှိသည်။ သို့သော် မျိုးပွားရန်အတွက် တီမွေးမြူသည့်ကန်သည် အပူချိန် ၂၅-၃၀.C နှင့် စိုထိုင်းဆ ၄၀-၄၅% ရှိရမည်။ တီကောင်များမှ ဥ ဥပြီး (၃)ပတ်အကြာတွင် ဥများမှ တီကောင်လေးများပေါက်ဖွားလာသည်။ တီကောင်ဥတစ်ဥတွင် တီကောင်လေးများ ၂ ကောင်မှ ၂၀ ကောင်ထိပါဝင်ပြီး ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၄ ကောင် ရှင်သန်နိုင်ပါသည်။
ဉာဏ်လင်းထက်
Reference;Department Of Agriculture (DOA)
(ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်)