ကော်ဖီသီးဆွတ်ခူးခြင်း

ကော်ဖီသီးဆွတ်ခူးရာတွင် ကော်ဖီသီးကို တစ်ချိန်တည်း အစိမ်းနှင့်အမှည့် ရော၍မခူးရ။ လုံးဝရင့်မှည့်ပြီး အနီရောင်ရှိသည့်အသီးများကိုသာ အကြိမ်ကြိမ်ခူးရမည်။ အစိမ်းသီးများပါလာပါက ကော်ဖီအရည်အသွေး ညံ့ဖျင်းနိုင်ပါသည်။ ကော်ဖီသီးရင့်မှည့်ကာလမှာ ပန်းပွင့်သည်မှ အသီးမှည့်ခူးဆွတ်သည်အထိ ၈ လ မှ ၁၀ လကြာမြင့်သည်။ အရိပ်ကောင်းပြီး ရာသီဥတုအေးမြပါက ရင့်မှည့်ချိန်ပိုကြာသည်။ ကော်ဖီအရည်အသွေးပိုကောင်းသည်။ ရာသီဥတုပူ၍ အရိပ်နည်းပါးသော ကော်ဖီခင်းများတွင် ရင့်မှည့်ချိန်ကာလတိုသည်။ ကော်ဖီအရည်အသွေး ကျဆင်းနိုင်သည်။ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အမြင့်အပေါ်မူတည်၍ ရင့်မှည့်ချိန် ကွာခြားနိုင်သည်။

ကော်ဖီသီးဆွတ်ခူးချိန်မှာ နိုဝင်ဘာလမှ မတ်လအထိ ဖြစ်သည်။ လက်ကျန်အစိမ်းသီး၊ အမှည့်သီးအားလုံးကို မတ်လအလယ်တွင် အပြီးသတ်ခူးရပါမည်။ နောက်ပန်းပွင့်ကာလအတွက် အပင်အနားပေးခြင်းနှင့် အပင်ပြုပြင်ရန် အချိန်ယူခြင်းအတွက်ဖြစ်သည်။

ကော်ဖီဆံကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်နည်း (၂) မျိုးရှိပါသည်။

(၁) အစိုနည်းဖြင့် ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်ခြင်း (wet processing)

(၂) အခြောက်နည်းဖြင့် ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်ခြင်း (dry processing)

ကော်ဖီသီးများကြိတ်ခွဲရန် ပြင်ဆင်ခြင်း –

• ခူးယူလာပြီးသော ကော်ဖီသီးမှည့်များအား စုပုံထားပြီး မလိုလားအပ်သောအရာများ ( အစိမ်းသီးများ/ အမှည့်ခြောက်များ/ အရွက်စိမ်းများ၊ ကိုင်းခြောက်များ) ဖယ်ထုတ်ရန်။

• ခူးယူလာသောကော်ဖီသီးများအား ရေစိမ်ရန်။

• ရေပေါ်သီးများဖယ်ထုတ်ရန်/ နေလှန်းရန်။

• ရေအောက်မြုပ်နေသည့် ကော်ဖီသီးများအားကြိတ်ခွဲရန်။

ကော်ဖီသီးကြိတ်ခွဲခြင်း (အစိုနည်း)

• ကော်ဖီသီးအရွယ်အစားရွေးချယ်ခြင်းကို sizing machine ဖြင့် ပြုလုပ်ရန်။

• ကော်ဖီသီးမှည့်များအား ရေစိမ်၍ ရေပေါ်သီးများ ဖယ်ရှားရန်။

• ကော်ဖီသီးမှည့်များကို (၁၂) နာရီမှ (၂၄)နာရီအတွင်း အခွံချွတ်ရန်။

• အခွံချွတ်ပြီးကော်ဖီစေ့များအား ရေကန်တွင်ထည့်ပြီး ရေတွင်ပေါ်သော အစေ့ (floating beans) များ ဖယ်ရှားရန်။

• ရာသီဥတုအပေါ်မူတည်၍ ၂၄– ၄၈ နာရီထိ အချဉ်ဖောက်ရန်။

• ကော်ဖီဆံနှင့် အသီးခွံကြားရှိ အကျိအချွဲလွှာများကို သန့်ရှင်းသောရေဖြင့် အထပ်ထပ်စင်ကြယ်အောင်ဆေးကြောရန်။

• အချဉ်ဖောက်လွန်ပါက ကော်ဖီအနံ့အသက်မကောင်းခြင်း၊ ကော်ဖီစေ့များတွင် အညိုရောင်၊ အမဲရောင်များစွဲကပ်ပြီး အရည်အသွေးကျဆင်းနိုင်သည်။

• ရေစင်အောင်ဆေးပြီးသော ကော်ဖီစေ့များကို ဇကာတွင်ရေစစ်ပြီး အသီးလှန်းတလင်း တွင်၄င်း၊ ၃ပေ x ၆ပေ x ၃ပေအရွယ် အသီးလှန်းစင်တွင်လည်းကောင်း နေပူလှန်းရပါမည်။

• နေပူလှန်းရာတွင် ၁ လက်မထုအထူခန့်သာ လှန်းသင့်။

• မိုးရွာလျှင် အုပ်ပေးရန် မိုးကာစများ အဆင်သင့်ထားရှိရန်။

• တလင်းရှိ ကော်ဖီစေ့များကို အပူရရှိမှုညီမျှစေရန် တစ်ရက်(၃) ကြိမ် ထွန်ခြစ်ဖြင့်မွှေပေးရန်။

• အစိုဓါတ်ပါဝင်မှု ၁၀– ၁၂ % ရှိသည့်အချိန်တွင် သိမ်းသင့်။

• ရာသီဥတုပေါ်မူတည်၍ ခန့်မှန်း (၁၄–၃၀) ရက် ခန့်လှန်းပြီး ရုတ်သိမ်းသိုလှောင်ရန်။

• သိုလှောင်ရာတွင် ဂုန်နီအိတ် (သို့) ပီနန်အိတ်ခွံအသစ်များဖြင့်ထည့်ပြီး လေဝင်လေထွက်ကောင်းသော ဂိုဒေါင်တွင် သိုလှောင်ရန်။

• ကြမ်းပြင်မှ အမြင့် ၁ ပေခန့်၊ ၃ ပေ × ၆ ပေအရွယ်ရှိ သစ်သားစင်များဖြင့် ကော်ဖီစေ့အိတ်အထပ် (၇) ထပ်ထက်မပိုသော သိုလှောင်ခြင်းဖြင့် သိုလှောင်ရပါမည်။

• သိုလှောင်မှုညံ့ဖျင်းပါက ကော်ဖီစေ့များ အရောင်ပြောင်းပြီး ရောင်းတန်းမဝင်သောကော်ဖီစေ့များဖြစ်ပေါ်နိုင်။

• အခြောက်လှန်းထားသော ကော်ဖီသီးများကို အပူချိန်ရရှိမှု မျှတစေရန် တစ်ရက်လျှင် (၃) ကြိမ်ခန့်၊ သစ်သားထွန်ခြစ်ဖြင့် မွှေပေးရမည်။

• နှင်းဖြင့်မစိုစွတ်အောင် ညအချိန် အဖုံးအကာများဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားရပါမည်။

• အစိုဓါတ် ၁၄% ရှိသည့်အချိန်၊ ရာသီဥတုအပေါ်မူတည်၍ နေလှန်းရက် (၁၄) ရက်မှ (၃၀) ရက်အတွင်း ရုတ်သိမ်းသိုလှောင်ခြင်း ပြုလုပ်ရမည်။

• ရုတ်သိမ်းသိုလှောင်ခြင်းကို (Parchment coffee) သိုလှောင်သကဲ့သို့ သိုလှောင်ရပါမည်။

• လုံးဝရင့်မှည့်သော ကော်ဖီသီးများဖြင့် စနစ်တကျထုတ်လုပ်သော အခြောက်ကြိတ်ခွဲနည်းသည် အရည်အသွေးကောင်းကော်ဖီကို ရရှိနိုင်ပါသည်။

ကော်ဖီသီးခူးဆွတ်ခြင်းရာသီ၏ နောက်ဆုံးအချိန်ဖြစ်ပါက လက်ကျန်အသီးစိမ်း၊ အသီးမှည့်အားလုံးကို ဆွတ်ခူးပြီး ကွန်ကရစ်တလင်းတွင်လည်းကောင်း၊ ၃ ပေ x ၆ ပေ x ၃ ပေအသီးလှန်းစင်များတွင်လည်းကောင်း နေပူလှန်းအခြောက်ခံရမည်။ လက်ကျန်အသီးစိမ်း၊အသီးမှည့်အားလုံးကိုရော၍ ထုတ်လုပ်သော အခြောက်ကြိတ်ခွဲနည်းသည် ကော်ဖီအရည်အသွေးကို ညံ့ဖျင်းစေ၍ စျေးကောင်းမရနိုင်ပါ။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...