စပါးစိုက်ပျိုးခြင်းကြောင့်ထွက်လာတဲ့ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့

ဆန်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေခံစားသုံးသီးနှံဖြစ်၍ စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံသူ/ သားများ၏ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ဆောင်မှုအတွက် အဓိကအရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍ ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စိုက်ပျိုးသည့်အချိန်ပေါ်မူတည်၍ စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းကို အုပ်စု (၄) စုခွဲခြားနိုင်သည်။ 

• ၁။ နွေစပါး (မတ်လ - ဇူလိုင်) (သွင်းရေရရှိသော ဒေသများတွင် စိုက်ပျိုးသည်။)
• ၂။ မိုးစပါး (ဇွန်လ - အောက်တိုဘာ) (မိုးအားကိုး စိုက်ပျိုး၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အများဆုံးတွေ့ရှိရသည်။)
• ၃။ မိုးနှောင်းစပါး (သြဂုတ် - ဇန်နဝါရီ) (မိုးနှောင်းစပါးကို မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ၏ မြေနိမ့်လွင်ပြင်များတွင် စိုက်ပျိုးသည်။)
• ၄။ မရင်းစပါး (နိုဝင်ဘာ - မတ်လ) (မြစ်၊ ချောင်းကမ်းဘေးများနှင့် ရေအရင်းအမြစ်နှင့်နီးသော ဒေသများတွင် အဓိက စိုက်ပျိုးသည်။)

၂၀၂၁ ခုနှစ်အချက်အလက်အရ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စုစုပေါင်းစိုက်ပျိုးဧရိယာသည် သန်းပေါင်း (၁၁) ဟတ်တာနီးပါးရှိသည်။ စပါးကို တစ်နိုင်ငံလုံးအနှံ့စိုက်ပျိုးပြီး အဓိကအားဖြင့် ဧရာဝတီ၊ ပဲခူး၊ ကယား၊ ကရင်၊ မကွေး၊ မန္တလေး၊ မွန်၊ ရခိုင်၊ စစ်ကိုင်း၊ ရှမ်း၊ ရန်ကုန်တို့တွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးသည်။ ဧရာဝတီသည် စပါးစိုက်ပျိုးမှုအများဆုံးဒေသဖြစ်ပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးစပါးစိုက်ပျိုးဧရိယာ၏ ၂၈ % ရှိသည်။ ပဲခူးသည် ဒုတိယ စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအများဆုံး ဒေသဖြစ်သည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံသာမက ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူဦးရေတိုးမြင့်လာတာနှင့်အမျှ စားနပ်ရိက္ခာတိုးမြင့်အောင်လည်း အလေးပေးဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ တိုးမြင့်လာသော ကမ္ဘာ့လူဦးရေနှင့်အတူ ဆန်စပါးထုတ်လုပ်မှုကို တိုးမြင့်စေရန် နည်းလမ်းများကို စဉ်းစားလာကြသည်။ ၎င်းအထဲတွင် စိုက်ဧရိယာတိုးချဲ့မှု၊ တစ်ယူနစ်မြေဧရိယာတွင် သီးနှံထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအား (crop intensity) တိုးမြင့်ခြင်း (တစ်နှစ်ကို နှစ်သီး သုံးသီးစိုက်ပျိုးခြင်း)၊ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအပေါ် အထွက်နှုန်းတိုးမြင့်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်း (crop productivity) တို့ပါဝင်သည်။ 

အထွက်နှုန်းတိုးမြင့်အောင်ဆောင်ရွက်ခြင်း နည်းစနစ်များတွင် မျိုးစီမံခန့်ခွဲမှု၊ စိုက်နည်းစနစ်စီမံခန့်ခွဲမှု၊ ရေစီမံခန့်ခွဲမှု၊ မြေသြဇာ (သဘာဝနှင့် ဓါတ်မြေသြဇာ) စီမံခန့်ခွဲမှု၊ ရောဂါနှင့် ပိုးမွှားစီမံခန့်ခွဲမှု၊ ပေါင်းစီမံခန့်ခွဲမှု၊ မှန်ကန်သည့် ရိတ်သိမ်းသည့်စနစ်စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ပါဝင်ပြီး ၎င်းအထဲမှ မိမိတို့တတ်နိုင်သည့် အနေအထားဖြင့် အထွက်နှုန်းတိုးမြင့်အောင် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လာကြသည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လူဦးရေတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ မြို့ပြချဲ့ထွင်မှုများတိုးမြင့်လာခြင်းကြောင့် စိုက်ဧရိယာများတိုးချဲ့နိုင်ခြင်းမရှိပေ။ နည်းပညာလိုအပ်ချက်နှင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုများကြောင့် မြေလွတ် မြေရိုင်းများကိုလည်း ချဲ့ထွင်နိုင်ခြင်းမရှိသလို သီးနှံထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားကို တိုးမြင့်အောင်လည်း ထိထိရောက်ရောက်ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။ ထို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအပေါ်မှာပဲ အထွက်နှုန်း တိုးမြင့်အောင် ဆောင်ရွက်နေကြရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကို အထွက်နှုန်းတိုးအောင် အဓိကအားဖြင့် မျိုးကောင်းမျိုးသန့်အသုံးပြုခြင်း၊ သဘာဝမြေသြဇာ၊ ဓာတ်မြေသြဇာအများအပြားသုံးစွဲခြင်း၊ ရေကို အကျိုးရှိအောင် အသုံးချလာခြင်း၊ ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်များ ပြောင်းလဲခြင်းတို့ကို လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်လာကြသည်။  

စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းသည် လူတို့ကြောင့် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထွက်ပေါ်မှု၏ အဓိကအရင်းအမြစ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှ မီသိန်း (Methane)၊ နိုက်ထရပ်အောက်ဆိုဒ် (Nitrous oxide) နှင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် (Carbon dioxide) ဓာတ်ငွေ့များထုတ်လွှတ်သည်။ 

စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းမှ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထွက်ရှိမှုသည် စုစုပေါင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှ ထွက်ရှိမှု၏ ၉ - ၁၁ % ရှိသည်။

စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းမှ မီသိန်းထွက်ရှိမှုသည် စုစုပေါင်းစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများမှ ဖန်လုံအိမ်ဓါတ်ငွေ့ထွက်ရှိမှု၏ ၁၈% ဖြစ်ပြီး စိုက်ပျိုး‌ရေးလုပ်ငန်းများမှ စုစုပေါင်းမီသိန်းထွက်ရှိမှု၏ ၃၀ % ရှိသည်။

၎င်းအပြင် နိုက်ထရပ်အောက်ဆိုဒ်ထွက်ရှိမှုသည် စုစုပေါင်းစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများမှ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထွက်ရှိမှု၏ ၁၁ % ဖြစ်သည်။  

မြေကြီးကို ထွန်ယက်ခြင်း၊ ဓာတ်မြေသြဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေး၊ ပေါင်းသတ်ဆေး များထုတ်လုပ်ခြင်း၊ စက်ယန္တရားများ အသုံးပြုခြင်း၊ ရေစုပ်စက်ဖြင့် ရေသွင်းခြင်းတို့သည် သဘာဝဓာတ်ငွေ့နှင့် လောင်စာဆီအသုံးပြုမှုများကြောင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ဓာတ်ငွေ့ကို ထွက်ပေါ်စေသည်။ သဘာဝမြေသြဇာများ (organic manure) ထည့်သွင်းခြင်း၊ စပါးခင်းတွင် ရေအဆက်မပြတ်ရှိနေခြင်း (continuous flooding) တို့သည် မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ကို ထွက်ပေါ်စေသည်။ နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်မြေသြဇာ အသုံးပြုခြင်းသည် နိုက်ထရပ်အောက်ဆိုဒ် ဓာတ်ငွေ့ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ၎င်းအပြင် ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုသည် စုစု‌ပေါင်းသီးနှံစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုမှ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထွက်ရှိမှု၏ ၄၈% ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

စပါးစိုက်ပျိုးခြင်းမှ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့လျော့ချသောနည်းလမ်းများကို ဆက်လက်ရေးသားဖော်ပြပါမည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်