“စိုက်ပျိုးရေးတိုးတက်မှု၏အစ မျိုးစေ့မှ"လို့ ရှေးစာပေထဲမှာ မျိုးစေ့၏ အခန်းကဏ္ဍ အရေးကြီးကြောင်း ဖော်ပြရေးသားထားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။
လက်ရှိမျက်မှောက်ခေတ် သုတေသနရလဒ်များအရလည်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်မြင့်မားရေးအတွက် မျိုးစေ့သည် အဓိကနေရာမှာ ပါဝင်နေကြောင်း ဖော်ပြနေပါသည်။
သိပ္ပံနည်းကျ သုတေသန ရလဒ်များက မျိုးကောင်းမျိုးသန့်စိုက်ပျိုးခြင်းကြောင်း အထွက်နှုန်း (၂၀) ရာခိုင်နှုန်းတိုး၍ ထွက်စေကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင် များက စိုက်ပျိုးရေးအတွက် မျိုးစေ့အရေးကြီးကြောင်းကို မြေမှန်၊ မျိုးမှန်၊ စိုက်နည်းမှန်၊ ရာသီမှန်အောင်စိုက်ဆိုပြီး စိုက်ပျိုးရေးအတွက် မှန်လေးမှန်ဆောင်ပုဒ်ကို ထားရှိခဲ့ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် စုစုပေါင်းစိုက်ပျိုးမြေဧရိယာ ဧကသန်း (၃၀) ကျော်ရှိ၍ ထိုအထဲတွင် စုစုပေါင်းစပါးစိုက်ပျိုးဧရိယာသည် ဧက (၁၇) သန်းရှိ၍ စုစုပေါင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု၏ ၄၃% ရှိသည်။
စပါးစိုက်ပျိုးဧရိယာ (၁၇) သန်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရန် မျိုးစေ့ပမာဏ တင်းပေါင်း (၈) သန်းကျော် လိုအပ်ပြီး ၎င်းပမာဏထုတ်လုပ်ရန်အတွက် မြေဧရိယာ (၁) သိန်းခွဲနီးပါး မျိုးစေ့စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်မှုကို အဆင့် (၄) ဆင့်ဖြင့်ထုတ်လုပ်ပြီး ၎င်းတို့မှာ -
၁) မိဘမျိုးစေ့ (Breeder Seed)
၂) ဆင့်ပွားမျိုးစေ့ (Foundation Seed)
၃) မျိုးသန့်မျိုးပွားမျိုးစေ့ (Register Seed)နှင့်
၄) စီးပွားဖြစ်မျိုးသန့်မျိုးစေ့ (Certified Seed) တို့ဖြစ်သည်။
နောက်ဆုံးအဆင့် (၄) စီးပွားဖြစ်မျိုးသန့်မျိုးစေ့ ရရှိရန်အတွက် အစိုးရ၊ ပုဂ္ဂလိက၊ တောင်သူများပူးပေါင်းပါဝင်လုပ်ဆောင်ရန်လိုအပ် ပါသည်။
တောင်သူအဆင့် မျိုးသန့်မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်ရန်အတွက် မျိုးရောမျိုးကွဲများဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သော အောက်ပါ အကြောင်းအရင်းများကို သိရှိနားလည်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ သို့မှသာ မျိုးသန့်မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်သည့်အခါ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည်များကို ဂရုတစိုက်လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
(၁) သီးနှံစိုက်ပျိုးသည့်ပုံစံများကြောင့် မျိုးကွဲများဖြစ်ပေါ်လာခြင်း- သီးနှံစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုအတွက် လိုအပ်သောအခြေအနေများပြောင်းလဲသွားသောအခါ မျိုးဗီဇများ ပြောင်းလဲမှုဖြစ်ပေါ်ပြီး မျိုးကွဲများပေါ်ပေါက်လာရသည်။ ဥပမာ-နွေစပါးကို မိုးရာသီတွင် စိုက်ပျိုးခြင်း၊ ရောဂါဒဏ်ကို ခံနိုင်ရည်ရှိသော မျိုးများသည် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် (ရေလွှမ်းခြင်း၊ ရေပြတ်ခြင်း) ကို ခံနိုင်ရည်မရှိခြင်းကြောင့် ဗီဇများပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်ခြင်း။
(၂) စိုက်ပျိုးချိန်မှ မျိုးစေ့သိုလှောင်ကာလတလျှောက် အသုံးပြုသော စက်၊ ပစ္စည်း ကိရိယာများကြောင်း မျိုးကွဲမျိုးရောများ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း- သီးနှံတစ်မျိုးထက်ပို၍ စိုက်ပျိုးကာ အသုံးပြုသောစက်၊ ပစ္စည်းကိရိယာများ သန့်စင်မှုအားနည်းခြင်း။
(၃) မျိုးစေ့အတွင်းမှာ ပါဝင်သော မငြိမ်သည့် ဗီဇများကြောင့် မျိုးထွန်းခြင်းများဖြစ်ပေါ်ခြင်း- သီးနှံစိုက်ပျိုးကာလတလျှောက် မျိုးထွန်းခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော မျိုးကွဲလက္ခဏာများကို ကြည့်ရှုစစ်ဆေး၍ မျိုးကွဲနှုတ်ပယ်ခြင်းများ ပြုလုပ်ရမည်။
(၄) သဘာဝလေ၊ အင်းဆက်များကြောင့် အနီးအနားရှိ မျိုးကွဲများနှင့် ဝတ်မှုန်ကူးခြင်းများကြောင့် မျိုးကွဲများဖြစ်ပေါ်ခြင်း- စပါးသည် ၅% ပင်ခြားဝတ်မှုန်ကူးနိုင် ခြင်းကြောင့် မျိုးစေ့အဖြစ်စိုက်ပျိုးသော စိုက်ခင်းသည် အခြားမျိုးများနှင့် ဝတ်မှုန်ကူးခြင်းမရှိ နိုင်အောင် အကွာအဝေးတစ်ခုထား၍ စိုက်ပျိုးခြင်း၊ အနီးအနားတွင်ဝတ်မှုန်ကူးစေနိုင်သော အင်းဆက်များမလာနိုင်အောင် ရှင်းလင်းခြင်းများလုပ်ဆောင်ပေးရမည် ဖြစ်ပါသည်။
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ
Aqua ဘူစတာ
Aqua ကယ်လဆီယမ်